Stosowane rozwiązania. Z badań przeprowadzonych wśród beneficjentów POIiŚ wynika, że stosowanie procedury dotyczącej badania i odrzucenia oferty z powodu rażąco niskiej ceny nie jest rozpowszechnioną praktyką. Taką procedurę zastosowano w co piątym postępowaniu, które było poddane analizie. Niemal trzy razy częściej przeprowadzano ją w przypadku przetargów nieograniczonych (28,1%) niż ograniczonych (10,7%). Badania jakościowe pokazały, że zamawiający stosują procedurę badania rażąco niskich cen w sytuacji, gdy cena zaproponowana w ofercie znacznie wyróżnia się na tle cen w pozostałych ofertach. Niski udział zaproponowanej ceny w wartości szacowanej przez zamawiającego nie jest podstawą do wszczęcia postępowania wyjaśniającego – „Jak mamy szacowaną wartość 10 mln zł, a wszystkie oferty oscylują wokół 5 mln zł w niewielkiej odległości – nie ma postaw do wyjaśniania kogokolwiek. Trzeba się zastanowić, czy szacunek był dobrze zrobiony”68. Badanie CAWI pokazało, że procedurę wyjaśniania rażąco niskich cen najczęściej stosowano w postępowaniach prowadzonych przez PKP PLK – w 1/3 przetargów badano cenę zaproponowaną przez wykonawców. Zdecydowanie rzadziej taka procedura wszczynana była w postępowaniach 67 wyrok SO w Katowicach z dnia 30 stycznia 2007 r., sygn. akt XIX Ga 3/07 oraz KIO 1068/08, KIO 1733/13. 68 Wywiad pogłębiony z zamawiającym. prowadzonych przez samorządy – w co ósmym przetargu zamawiający wszczynał procedurę wyjaśniającą cenę zaproponowaną przez wykonawcę. W sumie wszyscy badani zamawiający wezwali do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny 38 oferentów. Niemal wszyscy (37) wezwani wykonawcy złożyli wyjaśnienia w odpowiednim terminie. 34 ze złożonych wyjaśnień uznanych zostało przez zamawiających za wystarczające (tj. oferty te podlegały po wyjaśnieniach dalszej ocenie). Należy zaznaczyć, że po zbadaniu ofert, których cena budziła podejrzenie rażąco niskiej, zamawiający odrzucili 4 z nich, co stanowi blisko 10% ofert, wobec których wszczęto procedurę wyjaśniającą niską cenę. Także z zebranych danych jakościowych wynika, że procedura wyjaśniania rażąco niskiej ceny w większości przypadków nie prowadzi do odrzucenia oferty. Po wezwaniu do wyjaśnienia wykonawcy przedstawiają szczegółowy kosztorys, z którego wynika, że zaproponowana cena ma realne uzasadnienie.
Stosowane rozwiązania b1. Prekwalifikacja w Wielkiej Brytanii