Psikolojik Sözleşme Kavramı ve Gelişimi. Psikolojik sözleşme kavramının temelini Xxxxxxx (1960), Xxxxxxxx, Xxxxx, Munden, Xxxxx, Xxxxxx (1962), Xxxxxx (1965), Kotter (1973) ve Xxxxxxxx (1989- 1195) gibi araştırmacılar oluşturmuş ve işçi ve işveren arasındaki ilişkiler üzerine birçok çalışma yapmışlardır (Xxxx, Xxxxx, Xxxxxxxxxx, & Xxxxx, 2007). Ustabaşı ve işçi arasında meydana gelen gayri resmi ilişkinin gelişimini tanımlamada “Psikolojik İş Sözleşmesi” kavramını ilk kez kullanan araştırmacı Xxxxxxx (1960) olmuştur (Xxxxx, 2003). Xxxxxxx, “Örgütsel Davranışı Anlamak” adlı çalışmasında psikolojik sözleşmenin motivasyon için önemli olduğunu ileri sürerken ustabaşı ve işçiye karşılıklı bir fayda sağladığını da eklemiştir. Ustabaşının işçiye yeterli ücret ödemesi, iş güvenliği, gayri resmi kültürlere saygı göstermek vb. ihtiyaçları ile ilgilenmek karşılığında, işçinin kabul edilebilir seviyede üretime devam etme gibi davranışlarla karşılık vereceğini ileri sürmekte ve böylelikle her iki tarafında karşılıklı bir değişimle istediklerini elde etmelerinin sağlanacağını söylemektedir (Baccili, 2001). Xxxxxxxx (1962) ise psikolojik sözleşmeyi karşılıklı hareket etme süreci şeklinde tanımlamıştır. Xxxxxxxx’x göre örgüt, çalışanları için kendi yükümlülüklerini meydana getirirken çalışanları olumsuz olarak etkileyebilecek durumlardan uzak durmalıdır (Saylı, 2003). Xxxxxxxx, psikolojik sözleşmeyi tanımlarken yazılı olmayan anlaşmalardaki karşılıklı beklentiler toplamı olarak değerlendirmiş ve psikolojik sözleşmenin önemli özelliklerini ele alarak teorinin oluşumuna büyük bir katkı sağlamıştır. Bu önemli özellikleri beş madde de değerlendirmiş ve bu maddeler (Buranapin, 2007): Yükümlülükler, Sözleşme taraflarının bağımsızlığı, Psikolojik mesafe, Psikolojik sözleşme dinamikliği, Psikolojik sözleşme duygusallığıdır. Psikolojik sözleşmeye önemli katkıları olan Xxxxxx (1965) bu kavramı tanımlarxxx Xxxxxxxx gibi işveren ve işçinin yazılı olmayan beklentileri ifadesini kullanmış ve bu kavrama iş görenin örgüt otoritesini gönüllü kabul etmesi ve örgüt faaliyetlerini etkileme yeteneğine inancı da eklemiştir. Ayrıca psikolojik sözleşmenin iş gören davranışlarını büyük ölçüde etkilediğine de dikkat çekmiştir (Xxxxx, 2003). Xxxxxx’xx diğer bir katkısı da psikolojik sözleşmenin devamlılığı hususudur. Karşılıklı değişim içerisinde olunan her birey için farklı bir psikolojik sözleşme oluşturulmakta ve bu sözleşme kesintisiz olarak devam etmektedir (Baccili, 2001). Psikolojik sözleşme üzerinde Xxxxxxxx (1990) öyle bir tanıml...
