Sözleşmenin Devri Kavramı Örnek Maddeleri

Sözleşmenin Devri Kavramı. Sözleşmeden doğan borç ilişkileri, sözleşmenin tarafları arasın- da hukuki bir ilişki yaratmaktadır. Dolayısıyla, sözleşme kural olarak kimler arasında kurulduysa, onlar arasında varlığını sürdürür. Fakat, bu ilke mutlak değildir. Nitekim, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 205. maddesi uyarınca sözleşmede kalan tarafın rızası ile sözleşmenin devri mümkündür.1 Sözleşmenin devrini ifade etmek amacıyla farklı hukuki terimler kullanılmaktadır. Bunlar arasında, sözleşmede taraf değişikliği, borç ilişkisine girme, sözleşmenin temliki, üçüncü bir ki- 1 Eren, 25. şinin sözleşmenin tarafı yerine ikame edilmesi, sözleşmenin yüklenil- mesi gibi kavramlar kullanılmaktadır.2 Biz, çalışmamızda Türk Borç- lar Kanunu’na paralel gitme amacıyla kanundaki ifadeyi temel alarak ‘sözleşmenin devri’ kavramını kullanacağız. Sözleşmenin devri, ilk kez Türk Borçlar Kanunu’nun Beşinci Bölü- münün Üçüncü Ayrımında düzenlenmiştir. Eski Borçlar Kanununda bu yönde bir düzenleme bulunmamasına karşın bu kuruma duyulan gereklilik dolayısıyla sözleşmenin devri, doktrin ve Yargıtay kararları- nın3 belirlediği ilkeler ışığında şekillenmekteydi. Bu dönemde sözleş- menin devrinin, atipik bir sözleşme olduğu ve alacağın devri ile bor- cun üstlenilmesi hükümlerinden yararlanılarak çözüme kavuşması gerektiği gibi görüşler ileri sürülmekteydi.4 Yeni Borçlar Kanunuyla birlikte bu sorun ortadan kalkmış ve kurum kendine özgü bir biçimde yasal olarak düzenlenmiştir. Sözleşmenin devri, bir sözleşmenin hak ve borçlarıyla birlikte bir başkasına devredilmesini ifade eder.5 Sözleşmenin devrinde üç taraf bulunmaktadır. Bunlar, sözleşmeyi devreden, sözleşmeyi devralan ve sözleşmede kalandır. Sözleşmeyi devreden, bu sözleşmeye ilişkin taraf olması sıfatını terk etmekte, onun yerine üçüncü bir kişi sözleşmeye dâhil olmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, sözleşmeyi devralanın sözleşmeyi devreden yerine sözleşme ilişkisine tüm hak ve yükümlülükleri kapsar biçimde girmesidir.6 Nitekim, Türk Borçlar Kanunu’nun 205. maddesine göre de “Sözleşmenin devri, sözleşmeyi dev- 2 Ayrancı, 31.