Uluslararası Ticari Sözleşmelere İlişkin İlkeler (PICC). PICC m. 7.3.3 ve 7.3.4’te düzenlenmiş olan öncelenmiş sözleşmeye aykırılık kurumunda, tıpkı CISG’daki gibi, ifa zamanında önce bir tarafın sözleşmeyi esas- lı ihlal edeceğinin aşikar olması halinde diğer taraf sözleşmeden dönebilecektir (m. 7.3.3). Yani burada da sözleşmenin esaslı ihlali ve bu ihlalin aşikar olması kriterleri uygulanmaktadır. Ancak bu noktada dikkati çeken önemli bir fark, PICC uyarınca ifa menfaati tehlikeye giren tarafın, sözleşmeden dönme hakkını kullanmadan önce bildirimde bulunmasına gerek olmamasıdır. Buna bağlı olarak da, diğer tarafın temi- nat göstererek sözleşmeyi ayakta tutabilme şansı yoktur204. Bunun dışında, burada da sözleşmeden dönme hakkı diğer tarafa gönderilecek bir beyanla sonuçlarını do- ğurmaktadır (m. 7.3.2). PICC m. 7.3.4’te ise, m. 7.3.3’deki aşikar olma kriteri alt dereceye düşürülerek, sözleşmenin esaslı şekilde ihlal edileceği yönünde “haklı bir kanaati” (reasonable be- lief) olan tarafın kendi edimini ifa etmekten kaçınabileceği ve bu arada diğer taraftan yeterli teminat isteyebileceği düzenlenmiştir. Yeterli teminatın makul sürede sağlan- maması halinde ise, sözleşmenin esaslı ihlali artık aşikar hale gelecek ve ifa menfaati tehlikede olan taraf sözleşmeden dönebilecektir. Görüleceği üzere, PICC’ta ifayı askı- ya alma hakkı CISG’taki gibi ayrı bir madde olarak ele alınmamış ve kullanılabilmesi için daha üst bir kıstas olan esaslı ihlal kıstası öngörülmüştür205. Oysaki CISG m. 71 gereğince, ifanın askıya alınabilmesi için esaslı ihlal şartı aranmamakta, yükümlerin Araştırma Dergisi Özel Hukuk Sempozyumu Özel Sayı, 6098 Sayılı TBK Hükümlerinin Değer- lendirilmesi Sempozyumu (3-4 Haziran 2011), Sempozyum No: III, Prof. Dr. Xxxxxx Xxxxx’x Armağan, 2. Bası, 2012, s 318, 319. 203 Azeredo, s. 33; Xxx, X. 2.3.; Xxxxxxx, s. 308 dn. 106. 204 Azeredo, s. 35; Xxxxxx, s. 810; Xxx, X. 2.3. 205 Azeredo, s. 17; Xxxxxx, s. 811; Xxx, X. 2.3 esaslı bir kısmının ihlal edileceğinin anlaşılır olması yeterli görülmektedir. Dolayısıy- la, PICC sisteminde ifayı askıya alma hakkının CISG’dakine nazaran daha zor kulla- nılabileceği rahatlıkla söylenebilir. Bununla birlikte, PICC m. 7.3.4 çerçevesinde de, bir tarafa ifadan kaçınma hakkı ve diğer tarafa yeterli teminat sağlayabilme imkanı tanınarak, CISG’da olduğu gibi sözleşmenin mümkün mertebe ayakta kalması (favor contractus) amaçlanmaktadır. Keza, ifa menfaati tehlikeye düşen tarafın m. 7.3.3’e dayanmakta tereddüt duyduğu hallerde de bu madde önemli bir alternatif olarak işlev görmek...
