Vergide Çok Taraflılaşma. 1980’lerden sonra teknolojik ilerlemeler ve finansal yenilikler ile yüksek hızda artan uluslararası para ve sermaye hareketleri, ÇVÖA’larda çifte vergilendirme sorununun önlenmesi temel amacının yanında vergiden kaçınma ve vergi kaçırma sorununun da önlenmesine duyulan gereksinimi artırmıştır. Vergi cennetleri, zararlı vergi rekabetleri ile sınır ötesi vergi suçlarının varlığı ve sayılarındaki artış, bu sorunlara karşı küresel iş birliğini zorunlu kılmaktadır. Vergiden kaçınma ve vergi kaçırma faaliyetlerine karşı küresel iş birliği ve koordinasyon çabaları daha önce olmadığı kadar dünya gündemindedir. Tek taraflı ulusal tedbir ve düzenlemelerin çok taraflılık özelliği sergileyen vergi sorunlarını çözmede yetersizliği ve ülke vergi matrahı aşınmalarına yol açan sınır ötesi ekonomik faaliyetler, ÇVÖA’larda yeni ve etkili hükümler geliştirilmesinde etkili olmuştur. ÇVÖA’lar vergilendirme yetkisini kaynak ve mukim ülke arasında dağıtmak ve bölüştürmek işlevi görürken barındırdığı iş birliği ve idari yardımlaşma hükümleriyle ülkelere etkili bir iletişim ve uzlaşı ortamı sunmaktadır. Uluslararası vergilendirmede yükselen gündemin, iş birliği ve tüm girişimlerde çok taraflılaşmanın sağlanması yönünde olduğu son gelişmelerden anlaşılmaktadır. Gelişen teknoloji ve ulaşım olanakları ile sınır ötesi bir alışkanlık haline gelen vergiden kaçınma ve vergi kaçakçılığına karşı ikili vergi anlaşmalarının yetersiz kaldığı ortadadır. Sınır ötesine taşınan ve küresel bir özellik gösteren vergi sorunları küresel çözümler beklemektedir. İkili vergi anlaşmalarının ülkelerin birbiriyle kendi özel ekonomik ilişkilerini dikkate alan yapısı ve kolay yönetimi kabul edilmekle beraber küresel vergi sorunlarına karşı küresel çözüm üretemedikleri bilinmektedir. Buna karşılık vergi kayıp ve kaçakçılığı ile mücadelede çok taraflılığı sağlayan enstrümanların, tarafı olan tüm ülkeler üzerinde aynı kuralları geçerli kılmasından ötürü vergilendirmede öngörülebilirlik ve belirlilik sağladıkları açıktır. Çok taraflılığa dayanan uluslararası enstrümanların bağlayıcı belgeler oluşu ve bunlarda yapılacak bir revizyonun tüm taraf ülkeler için hüküm ifade etmesi, küresel vergi sorunlarına karşı hızlı ve koordine bir reaksiyonu kolaylaştırmaktadır. Çok taraflı vergi anlaşmaları denemelerinden beklenen verim alınamamış, dolayısıyla vergi anlaşmalarında iki taraflılık uzun yıllardır süregelen bir eğilim olmuştur. Bununla birlikte, ikili vergi anlaşmalarının yürürlük süreçlerindeki yavaşlık, vergi matra...
