BUBBELS ZONDER CHAMPAGNE. Een grote crisis à la Minsky volgt op een periode waarin een speculatieve bubbel of zeepbel alsmaar groter wordt. Tijdens de internetzeepbel, tussen 1997 en 2000, stegen de beurskoersen van de eerste internetbedrijven zeer sterk, hoewel geen van deze bedrijven winst maakten. Het internet was plots de nieuwe opportuniteit voor beleggers en de continue stijging van de koersen lokte alsmaar meer beleggers in deze hausse. Iedereen wist dat deze aandelen zeer duur waren, maar de stijgende lijn van de koersen bleek onweerstaanbaar. In essentie is dit een uiting van marktfalen, maar overtuigende markteconomen zagen dat anders. Tot een aantal jaren later een eerste golf van investeerders plots aandelen begon te verkopen. Een algemene verkoopgolf volgde, met een forse koersdaling als resultaat. Wie laat was ingestapt, verloor zeer veel geld. Het barsten van de internetzeepbel had een beperkte impact op de reële economie; technologieaandelen bleken maar een klein deel van het totale vermogen van gezinnen en bedrijven uit te maken. Als de nationale vastgoedbubbel barst, zijn de gevolgen dikwijls veel ingrijpender omdat vastgoed een centrale component van het nationale vermogen is. De vorige crisis begon met een forse correctie van de Amerikaanse vastgoedprijzen vanaf 2006. In tegenstelling tot de beurskoersen schommelen de vastgoedprijzen niet van dag tot dag. Woningprijzen zijn het resultaat van de interactie tussen vraag en aanbod. Het beleid en de visie inzake marktwerking en de rol van de financiële sector kunnen mede het ontstaan en voeden van de vastgoedbel verklaren. Amerikaanse bevolking steeg tussen 1976 en 2012 van 220 miljoen naar ongeveer 315 miljoen. Deze toename heeft tot een hogere vraag naar woningen geleid. Intussen is ook het aanbod van woningen fors gestegen, zodat de toename van de bevolking niet noodzakelijk de enige verklarende factor voor een toename van de vastgoedprijzen is. Indien het aantal woningen sneller stijgt dan het aantal gezinnen, kunnen de vastgoedprijzen zelfs dalen. Tussen 1998 en 2006 stegen de vastgoedprijzen in de VS met ongeveer 80%. In elke uithoek van de VS werden woningen elk jaar duurder verkocht. Eerder waren er vooral lokale vastgoedzeepbellen. In diezelfde periode steeg de bevolking met 9%. Deze bevolkingsdynamiek alleen kan niet aan de basis liggen van de forse prijstoename. Wie een woning kocht in 1998 voor 200 000 dollar, kon deze 8 jaar later verkopen met een meerwaarde van 160 000 dollar. Deze toename kan niet ver...
