Hata. Fiilin icrası sırasında suçun kanuni tanımındaki maddi unsurları bilmeyen bir kimse, kasten hareket etmiş olmaz. Bu hata dolayısıyla taksirli sorumluluk hali saklıdır.
Hata. 1. Bir Devletin bir andlaşmadaki bir hataya andlaşma ile bağlanma rızasını geçersiz kılan bir gerekçe olarak başvurabilmesi için hatanın andlaşma yapıldığı zaman o Devletçe varlığı fark edilen ve andlaşma ile bağlanma rızasının esaslı bir temelini teşkil eden bir olay ve durumla ilgili olması gerekir.
2. Söz konusu Devlet kendi davranışı ile hataya katkıda bulunduysa veya şartlar o Devleti muhtemel bir hatadan haberdar edecek şekilde ise, 1. paragraf hükümleri uygulanmaz.
3. Bir andlaşmanın sadece kaleme alınışı ile ilgili olan bir hata onun geçerliliğini etkilemez; o zaman 79. madde uygulanır.
Hata. (1) Fiilin icrası sırasında suçun kanuni tanımındaki maddi unsurları bilmeyen bir kimse, kasten hareket etmiş olmaz. Bu hata dolayısıyla tak- sirli sorumluluk hali saklıdır.
(2) Bir suçun daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli halleri- nin gerçekleştiği hususunda hataya düşen kişi, bu hatasından yararlanır.
(3) Ceza sorumluluğunu kaldıran veya azaltan nedenlere ait koşulların gerçekleştiği hususunda kaçınılmaz bir hataya düşen kişi, bu hatasından yararlanır.
(4) İşlediği fiilin haksızlık oluşturduğu hususunda kaçınılmaz bir hata- ya düşen kişi, cezalandırılmaz.
1) RG’de yayınlanan ilk metin.
Hata. Dar anlamda hata, bir durum veya olay, kısaca gerçek hakkında bilinçli olmayan yanlış veya eksik bilgidir. Hatada, tasavvur edilen şey, gerçeğe uyma- maktadır. Geniş anlamda hata, bir olay veya durum hakkında bilgisizliği de içerir72. Bir başka anlatımla, kişinin iradesi ile beyanı arasındaki uygunsuzluk hatayı oluşturur. Şayet gerçek durum bilinseydi bu sözleşme yapma iradesinin or- taya çıkmayacağı söylenebiliyorsa bu, esaslı hata olup, sözleşme geçersizdir. Ör- neğin, izin alacağında beş yıllık zamanaşımı olduğunu bilen ancak hizmet akdinin devamı sırasında bunun işlemeyeceğinden habersiz olan bir işçi, son beş yıl için yapılan bazı ödemeler karşısında, bu alacakla ilgili başkaca hiçbir hakkının kalmadığına, işvereni tamamen ibra ettiğine dair bir irade açıklamasında bulun- muşsa esaslı hatanın varlığı kabul edilmelidir. Gerçekten, işçinin çalıştığı tüm süreye ait izinlerini talep edebileceğini bilseydi bu ibra sözleşmesinin yapmayacağı söylenebiliyorsa irade beyanı ile bağlı olmadığı kabul edilmelidir. Yine, yazılı hizmet akdinde işçi aleyhine tek taraflı cezai şart öngörülmüş olması karşısında, bunun Đş Hukuku uygulamasında geçersiz olduğunu bilmeyen bir işçi, cezai şart yükümlülüğünden kurtulmak için bazı işçilik haklarından vazgeç- tiğine dair ibraname verdiğinde yine esaslı hatadan söz edilebilir. Yargıtay, bu konuda ispat yükünü hata sebebiyle ibra sözleşmesinin ge- çersizliğini ileri süren işçiye yüklemiştir73. Hatanın belirlenebilmesi bakımından objektif ölçütlerin yanında subjektif değerlendirmeler de yapılmalıdır. Muhasebe müdürü olarak çalışmış olan bir işçi tarafından tazminat ve diğer işçilik haklarının açıkça belirtilerek ibraname verilmesi durumunda, sadece kıdem tazminatı bakımından ibra sözleşmesi yapılmak isten- diği, diğer hususlar bakımından yapılmış olduğunu söylemek pek mümkün olmaz. Yargıtay bir kararında, hesabın doğru olduğunu zannederek ibra belgesi imzalanmış olduğu şeklindeki beyanın hata iddiası anlamına geldiğini ve bunun yargılama sırasında çözümlenmesi gerektiğini kabul etmiştir74. 72 EREN, Xxxxxx; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, s.350. 74 Yargıtay H.G.K., 21.3.1962 T., 10 E., 11 K. (ÇENBERCĐ, Xxxxxxx; a.g.e., 1225, 000 xx’xx xxxxx).
Hata. Satıcının kendi listelenmiş teslimat tarihlerini karşılamaması ve Alıcının mümkün olan en geniş kapsamda gecikmeyi engellemek veya en aza indirmek amaçlı olarak acil yükleme yapılmasını talep etmesi halinde, Satıcı tüm ek masrafları ödeyecektir. Alıcı tarafından aksi kabul edilmedikçe, Malların teslim edilmesi ve/veya Hizmetlerin gerçekleştirilmesinde bir gecikme olması halinde Satıcı Alıcıyı zararların ödenmesi yolu ile tazmin edecektir. Ödenecek tazminat Alıcı ve Satıcı arasında farklı şeklinde anlaşmaya varılmadıkça, teslimatın geciktiği her bir takvim günü (veya bununla ilgili bölüm) ve her bir gecikilen takvim gününe ait ilgili mallar ve/veya hizmetlerin değerinin yüzde yarımı (% 0,5) tutarı ile hesaplanacaktır. Satıcı, Alıcıya ödenecek tazminatın Malların geç teslim edilmesi ve/veya Hizmetlerin geç gerçekleştirilmesinin Alıcıya yaşatacağı zararın tahmini olduğunu kabul etmektedir.
Hata. İstatistikte gözlem değeri ile gerçek değer veya beklenen değer arasındaki farka verilen addır.