Temsil ile Karşılaştırılması Örnek Maddeleri

Temsil ile Karşılaştırılması. Bir kimsenin, hüküm ve sonuçları başka bir kişinin hukuk alanında doğmak üzere o kişinin ad ve hesabına hukuki işlem yapma yetkisine tem- sil denilmektedir. Temsil yetkisi, tek taraflı ve karşı tarafa varması gerekli bir irade beyanı ile verilir ve bu bakımdan bir sözleşme niteliğini haiz ol- mayıp, taraflar dilerse temsil yetkisini, vekâlet yahut hizmet sözleşmesi gibi bir zemine de dayandırabilirler.129 Üçüncü kişi yararına sözleşme ise doğrudan temsil yetkisine dayanan bir sözleşme olamaz. Zira alacaklının vaadettiren sıfatı ile üçüncü kişi adına bir hukuki işlem kurması söz ko- nusu değildir.130 Temsil yetkisinin kullanılması doğrudan temsilde üç kö- şeli bir hukuki ilişki meydana getirmemektedir. Temsilci, yetkisini kullanarak temsil olunana temsilci sıfatıyla kazan- dırmada bulunduğunda temsil olunan sözleşme tarafı sıfatıyla hak kazanır ve borç altına girer. Dolayısıyla, kavramsal anlamda üçüncü kişi sayılma- maktadır.131 Üçüncü kişi yararına sözleşmede alacaklı sıfatını lehdar, ta- raf sıfatını ise vaadettiren haiz iken doğrudan temsilde sözleşmenin tarafı temsilci değil temsil olunan olup bunun bir sebebi de doğrudan temsilde temsilcinin başkası adına ve hesabına hareket etmesi, üçüncü kişi yararına sözleşmede ise vaadettirenin sözleşmeyi kurarken her zaman kendi adına hareket etmesi olduğundan, bu anlamda vaadettiren lehdarın temsilcisi sa- yılmayacaktır. 128 Çilenti Konuralp, Üçüncü Kişi, s. 54. 129 Kartal, s. 112-113. 130 Akyol, Üçüncü Şahıs, s. 59-60.