De ketenmanager. Het ketenbestuur houdt zich niet bezig met de ‘dagelijkse’ besturing van de keten. Bij veel ketens wordt daarvoor een ketenmanager benoemd die in overleg met het lijnmanagement van de ketenpartners het ketenmanagement verzorgt. Het komt voor dat de ketenmanager over doorzettingsmacht beschikt waardoor deze in noodgevallen over het ketenbestuur heen rechtstreeks aan de minister kan rapporteren. Naar de ketenpartners toe heeft de ketenmanager een resultaatverbintenis voor het goed functioneren van de horizontale keten. Dit maakt de ketenmanager binnen het verticale krachtenveld ‘de tegenkracht’ tegen eenzijdige verticale sturingsimpulsen op de keten en beschermt hij het horizontale ketenproces. Daartoe heeft hij passende verantwoordelijkheden en bevoegdheden. De ketenmanager is verantwoordelijk voor de gehele keten, zowel het beheer van de keten als de (door)ontwikkeling ervan. De ketenmanager is vanuit zijn mandaat “de baas” van de keten. Op tactisch-strategisch niveau vormt hij de verbinding tussen de belangen van de keten én de ‘afzonderlijke’ belangen van de ketenpartners. Informatie betreffende de realisatie van de ketendoelen lopen vanuit het tactisch- operationele niveau naar de ketenmanager en vandaar verder naar het ketenbestuur. De ketenmanager heeft als linking pin zitting in het ketenbestuur. Ook escalaties binnen de ketensamenwerking lopen, al dan niet getrapt, naar de ketenmanager en vandaar, indien nodig, verder naar het ketenbestuur. Voor een succesvolle invulling van zijn functie moet hij kunnen rekenen op het draagvlak voor de opdracht en rol van de ketenmanager bij de hoogste bestuurlijke lagen van de ketenpartners. Die steun is noodzakelijk om krachtig te kunnen optreden. Daarnaast moet hij beschikken over persoonlijke kwaliteiten, zoals onafhankelijkheid, wilskracht, kennis van zaken, bestuurlijke ervaring en charisma om lijnmanagers en medewerkers aan zich te binden en mee te krijgen. Het gevaar van de aanwezigheid van een ketenmanager is dat de afzonderlijke organisaties een afwachtende houding kunnen aannemen, omdat ze menen dat ‘de baas’ de problemen wel uit de weg ruimt en de kar trekt. De rolverdeling tussen de lijnmanagers en de ketenmanager kan verschillen per ontwikkelfase. In geval van crisis zal de rol van de ketenmanager intensief zijn, waarbij hij nadrukkelijk de regie voert op de dagelijkse gang van zaken. Bij een stabiele keten zal de ketenmanager een rol op de achtergrond spelen, zich nauwelijks bemoeien met de dagelijkse...
