Europese wetgeving. Op Europees vlak werden vanaf 1975 de krijtlijnen voor het beleid inzake deze materie uitgezet. Een belangrijk deel van deze richtlijnen heeft een onmiddellijke relevantie voor de huishoudelijke afvalstromen. Hierna volgt een korte beschrijving van de inhoud van de belangrijkste afvalstoffenrichtlijnen, met een korte situering op welk vlak deze van belang (kunnen) zijn in het kader van een toetsingskader. • Richtlijn afvalstoffen: De Richtlijn van het Europees parlement en de Raad van 5 april 2006 betreffende afvalstoffen21 vervangt de zogenaamde kaderrichtlijn afvalstoffen (Richtlijn 75/442/EEG van de Raad van 15 juli 1975 betreffende afvalstoffen). In eerste instantie is de richtlijn van belang omdat hij het begrip “afvalstof” definieert als ‘elke stof of elk voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen’. De richtlijn bevat geen rechtstreekse normen die kunnen aangewend worden als beperkende juridische parameter in een toetingsmodel. Toch is de richtlijn van belang omdat de algemene principes van het afvalstoffenbeleid erin worden uiteengezet.
Europese wetgeving. Vooral artikel 85 van het Verdrag betreffende de Europese Unie, dat betrekking heeft kartelvorming, maar ook de artikelen 3, 5, 30 en 34 zijn hier van belang. In bijkomende orde kunnen milieubeleidsovereenkomsten ook spanningen oproepen met artikel 86 (verbod op misbruik van machtspositie), artikel 92 (verbod op staatssteun) en Verordening 4064/89 (van toepassing op fusies, overnames en joint ventures met een communautaire dimensie). Deze laatste worden hierna niet verder behandeld (zie terzake bv. Vandermeersch, 1996).