Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen Voorbeeldclausules

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. 1.2.1 Opmerkingen geuit in het advies nr. 17 van 1 juni 2005

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. Aangezien de autoverhuur, zoals uit het gegeven voorbeeld blijkt, veelal elektronisch tot stand komt, is een verdere communicatie die via e-mail verloopt niet ‘verrassend’ en stelt een dergelijke voorwaarde op zich geen probleem. Wat wel een probleem stelt bij de hier voorgelegde clausule, is het gebrek aan wederkerigheid voor wat andere communicatietechnieken betreft: de autoverhuurder is zelf gerechtigd berichten via andere weg te communiceren. Dit geldt niet voor de consument, die bovendien in geval van betwisting er krachtens de clausules mee akkoord gaat de aanvaardbaarheid van bewijsstukken via elektronische weg tussen de partijen binnen deze overeenkomst niet te betwisten. Een dergelijk onevenwicht kan er bovendien toe leiden de bewijsmiddelen waarop de consument een beroep kan doen op ongeoorloofde wijze te beperken, bijvoorbeeld met betrekking tot situaties die zich voordoen tijdens de huur van het autovoertuig.

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. De consument die een overeenkomst inzake autoverhuur sluit met een onderneming, moet alle economische en juridische gevolgen die daar voor hem uit voortvloeien, correct kunnen inschatten7. De risicoregeling bij autoverhuur en de verzekering tegen schade en ongeval is een essentieel element dat samengaat met het huren van een autovoertuig, en een correcte en adequate informatieverstrekking hieromtrent is dan ook noodzakelijk. De brc Onrechtmatige Bedingen verwijst wat de verzekeringen betreft die gepaard gaan met de verhuur van de auto of bestelwagen in eerste instantie naar haar advies nr. 17 waarin ze reeds stelde dat de enkele verwijzing, in de algemene voorwaarden, naar verzekeringsvoorwaarden die van toepassing zijn zonder dat de aandacht van de consument hierop gevestigd wordt en hem de effectieve mogelijkheid wordt geboden om hiervan kennis te nemen, deze voorwaarden hem niet tegenstelbaar maken8. De brc Onrechtmatige Bedingen stelt bij het opzoeken van deze verzekeringsvoorwaarden via de betrokken website vast dat de toegankelijkheid, het gemakkelijk verkrijgen, van de verzekeringsvoorwaarden, geen evidente zaak is. Naast een vlotte toegankelijkheid dienen de ondernemingen erop te letten dat de consument minstens geïnformeerd wordt over de essentiële elementen van de verzekeringspolis. Die essentiële elementen zijn in het algemeen: de verzekerde risico’s, het maximumbedrag van de schadevergoeding en de belangrijkste uitzonderingen9. De brc Onrechtmatige Bedingen merkt in dat opzicht op dat het heel moeilijk is om te weten te komen wat er precies al dan niet gedekt wordt door de verzekeringsvoorwaarden. Dit is des te belangrijker indien aan de consument verschillende opties worden aangeboden, gaande van een minimale verzekering voor de wettelijk verplichte risico’s met een hoge franchise, naar een bijkomende verzekering tegen diefstal, glasbraak, een inzittendenverzekering enzovoort, tot een omniumverzekering, waarbij het ook mogelijk is een bijkomende verzekering te sluiten tot vermindering of volledige afkoop van de franchise (zie punt 4). Het komt daarnaast vaak voor dat er verschillende andere verzekeringspolissen cumulatief gelden (bijvoorbeeld ook dekking krachtens je visakaart gekoppeld aan uw betaalrekening, bijvoorbeeld depannage gekoppeld aan uw tankkaart, of dat er ingeval de huur via een tussenpersoon wordt gesloten, een bijkomende verzekering bij de tussenpersoon kan worden aangegaan, wat er toe kan leiden dat bepaalde schadegevallen dub...

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. Wat deze franchise en de vermindering of afschaffing van deze vrijstellingssommen mits bijkomende verzekering betreft, formuleert de brc Onrechtmatige Bedingen de volgende opmerkingen:

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. Zoals uit de opgegeven voorbeelden blijkt, mogen herstellingen die tijdens het gebruik van het voertuig zouden nodig zijn, enkel gebeuren mits het voorafgaandelijke en schriftelijke akkoord van de verhuurder. Enkel in uitzonderlijke gevallen (dringende tussenkomsten ter vrijwaring van het voertuig, bijvoorbeeld bij brand) mag de huurder zelf handelen. Voor wat herstellingen aan de kilometerteller betreft (voorbeeld 1) of bij kleine herstellingen tot 100 euro, moet de huurder bij een door de verhuurder erkende garage langs. Aangezien het bij de huur van auto’s of bestelwagens doorgaans om een korte termijnverhuur gaat en een vlugge reparatie in veel gevallen noodzakelijk is voor de huurder, is de brc Onrechtmatige Bedingen enerzijds van mening dat het opleggen van het voorafgaande en schriftelijke akkoord van de verhuurder kennelijk in het nadeel kan uitvallen van de rechten van de huurder bij de huur van voertuigen. Anderzijds erkent de brc Onrechtmatige Bedingen dat een huurder altijd (telefonisch) contact met de autoverhuurder moet opnemen vooraleer een beroep te doen op een garagist. Ook moet de consument zich in de eerste plaats wenden tot een door de verhuurder erkende garagist. De brc Onrechtmatige Bedingen erkent tenslotte dat omwille van eventuele fraude met de kilometerteller, reparaties aan deze kilometerteller enkel bij een door de verhuurder erkende garagist mogen gebeuren.

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. De brc Onrechtmatige Bedingen betreurt dat er in de geciteerde voorbeelden opnieuw geen rekening is gehouden met de opmerkingen geformuleerd in het vroegere advies van 2005 van de Commissie voor Onrechtmatige Bedingen. De Commissie voor Onrechtmatige Bedingen beval er vooreerst aan dat er een duidelijk onderscheid gemaakt werd tussen het toepasselijke rechtsstelsel enerzijds, en de bevoegde rechterlijke instantie anderzijds. De Commissie stelde vervolgens dat de forumclausules, zoals de hierboven geciteerde clausules, in strijd kunnen zijn met artikel VI.83, 23°, WER19, doordat de keuze van de rechtbank van de verhuurder geen verband houdt met de elementen die zijn opgesomd in artikel 624, 1°, 2° of 4° van het Gerechtelijk Wetboek. Zoals ook in het advies van 2005 is aangegeven, gaat het bij autoverhuur met consumenten vaak om contracten met een transnationaal aspect (bijvoorbeeld huur van een auto op een buitenlandse bestemming, of omgekeerd, door een buitenlandse consument in België). De brc Onrechtmatige Bedingen wijst in dit opzicht, voor wat de aanduiding van de bevoegde rechterlijke instantie betreft, op de bijzondere regels zoals die volgen uit de artikelen 17, 18 en 19 van Verordening (EU) nr. 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2012 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken. Ze wijst ook op de criteria die door het Europese Hof van Justitie naar voor zijn gebracht om de begrippen “…die commerciële of beroepsactiviteiten ontplooit in de lidstaat waar de consument woonplaats heeft, of dergelijke activiteiten met ongeacht welke middelen richt op die lidstaat…”20 te interpreteren. Zoals uit de rechtspraak van het Europese Hof van Justitie blijkt, is een effectieve toegang tot de rechter een essentieel element voor de bescherming van de consument tegen onrechtmatige bedingen en dient erover gewaakt te worden dat de consument niet belemmerd wordt in zijn beroep voor de rechter door clausules die het de betrokken consument zouden bemoeilijken in een doeltreffende voorziening in rechte21. Er is hierbij geen uitdrukkelijke bepaling die een territoriaal bevoegde rechter verplicht aan te duiden22. Dit hangt eerder af van de omstandigheden en de aard van de dienstverstrekking waarop de overeenkomst betrekking heeft.

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. De brc Onrechtmatige Bedingen merkt vooreerst op dat de betrokken bedingen een duidelijk onderscheid moeten maken tussen het gebruik van de kredietkaart als waarborgmechanisme en het gebruik van de kredietkaart als betaalmiddel van de huur. Xxxxxxxxx waarbij de verhuurder zich zonder enig onderscheid tussen die waarborgfunctie en die betaalfunctie het recht toekent om bedragen te debiteren van de kredietkaart van de huurder zijn dan ook in strijd met artikel VI.83, 6° WER. Wat het gebruik van de kredietkaart als waarborgmechanisme betreft, volgt uit een correcte uitvoering van de overeenkomst dat de autoverhuurder de consument schriftelijk voorafgaandelijk in kennis dient te stellen van de aan te rekenen schade in geval van de vaststelling van bepaalde gebreken, of de schade ten gevolge van een ongeval, opgelopen tijdens het gebruik door de consument van het autovoertuig. De betrokken contractvoorwaarden dienen dit te verduidelijken, en de consument dient krachtens die clausule een minimale termijn gegund worden om te reageren24. Bij gebrek aan verduidelijking en mogelijkheid tot reactie vanwege de consument zijn clausules waarin de verhuurder zich louter het recht toekent om de naar aanleiding van tijdens de uitvoering van de overeenkomsten opgelopen kosten aan het voertuig automatisch te debiteren, clausules die ertoe strekken de verhuurder een eenzijdig beslissingsrecht toe te kennen omtrent de naleving van de wederzijdse rechten en verplichtingen voortvloeiend uit de overeenkomst. De brc Onrechtmatige Bedingen wijst er tenslotte op dat, wanneer een betalingstransactie geïnitieerd wordt door de begunstigde, de betalingsdienstaanbieder een dergelijke toegestane betalingstransactie altijd dient terug te betalen aan de betaler indien deze daarom verzoekt binnen de acht weken vanaf de datum waarop de geldmiddelen werden gedebiteerd25, aangezien in dit geval (debitering ingeval van vaststelling aan gebreken die zich voordeden tijdens het gebruik) het per definitie gaat om (1) niet ten tijde van het toestaan van de betalingstransactie gekende bedragen, en

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. Objectieve criteria voor het eisen van een waarborg of voorschot

Analyse door de brc Onrechtmatige bedingen. De problematiek van de contractweigering dient in het kader van het principe van de contractvrijheid te worden gezien, wat onder meer inhoudt dat het iedere partij in principe vrij staat al dan niet te contracteren met een andere partij. Wat de levering van energie betreft, wordt er voorafgaandelijk op gewezen dat er ook ten aanzien van ondernemingen een contracteerplicht bestaat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Los hiervan heeft de leverancier t dus in principe het recht om te weigeren de overeenkomst aan te gaan. Een dergelijke weigering mag echter niet discriminatoir te zijn, noch een vorm van rechtsmisbruik uitmaken, dit wil zeggen een uitoefening