Wilsgebreken. Bij dading geldt art. 2052 II B.W.: “Men kan er niet tegen opkomen uit hoofde van dwaling omtrent het recht of uit hoofde van benadeling.” De gewone benadeling is sowieso in het algemeen geen nietigheidsgrond in ons recht, de rechtsdwaling echter wel. De uitsluiting van vernietiging wegens rechtsdwaling is dus een bijzondere regel voor vaststellingsovereenkomsten. Wel is vernietiging wegens gekwalificeerde benadeling mogelijk, evenals op grond van substantiële en verschoonbare feitelijke dwaling, geweld en bedrog. Vernietiging wegens feitelijke dwaling kan wel bij overeenkomst worden uitgesloten. De regel van art. 2052 II B.W. geldt in beginsel voor alle vaststellingsovereenkomsten die zijn gesloten nadat er reeds een geschil is gerezen. Daarbuiten gelden de gewone regels inzake wilsgebreken, bv. voor “kwijtingen” die een afstand van recht inhouden, goedkeuring van goederen of diensten, e.d.m. Die kwijting of goedkeuring dekt in beginsel niet de verborgen gebreken (d.i. de gebreken die men niet had moeten kennen op dat ogenblik). Enkel de verschoonbare dwaling is een nietigheidsgrond, naast bedrog, geweld en gekwalificeerde benadeling. Meer nog dan in andere overeenkomsten geschiedt de beoordeling van de zichtbaarheid bij de kwijting van lasthebbers aan de hand van een zorgvuldigheidsafweging, op grond van de onderzoeksplicht van de schuldeiser en de
Wilsgebreken. In een groot aantal individuele rechtszaken is door afnemers een be- roep gedaan op dwaling, bedrog en/of misbruik van omstandigheden. Enerzijds stelt dit beroep geen onbeantwoorde rechtsvragen aan de or- de, maar anderzijds is een dergelijk beroep in doorslaggevende mate afhankelijk van de individuele omstandigheden van het geval. Een overzicht van de jurisprudentie waarin over een beroep op een wilsge- brek is geoordeeld is opgenomen in Productie 20. Zoals uit dat over- zicht blijkt, wordt het beroep op een wilsgebrek in een grote meer- derheid van de gewezen uitspraken verworpen. De mogelijkheid dat de overeenkomsten op deze grond aantastbaar zijn heeft bij de vaststel- ling van de omvang van de vergoeding in de WCAM Overeenkomst daarom een ondergeschikte rol gespeeld. De Belangenorganisaties zijn van oordeel dat er in een aantal gevallen sprake zal zijn geweest van een wilsgebrek, maar dat dat aantal, in relatie tot het totaal van het aantal afnemers, zodanig gering is, dat de mogelijkheid om zich mid- dels een verklaring zoals bedoeld in artikel 7: 908 lid 2BW aan de WCAM Overeenkomst te onttrekken voor die gevallen ruimschoots vol- doende soelaas biedt.
Wilsgebreken. Wilsgebrek: => Xxxxxx om rechterlijk bevel kracht bij te zetten ❖ Wederkerige overeenkomsten: ontbinding ❖ Werkelijke wil= uitgedrukte wil ❖ Probleem hoe werkelijke wil gevormd werd bij totstandkoming overeenkomst ❖ Sanctie: nietigheid en/of 1382 BW (= precontractuele aansprakelijkheid)
1. Dwaling (art 1110 BW): Wil aangetast door verkeerde voorstelling van zaken Xxxxxxx tast geldigheid rechtshandeling aan : ❖ Indien ze de zelfstandigheid van de zaak betreft die het voorwerp van de uit de rechtshandeling voortvloeiende verbintenissen uitmaakt ❖ Indien de rechtshandeling onder aanzien van de persoon werd aangegaan (contract intuitu personae) Dwaling moet essentieel zijn = Degene die gedwaald heeft zou contract niet hebben gesloten als hij een juiste voorstelling van de zaken had gemaakt Dwaling = verschoonbaar (we vergeven het u ) Dwaling omtrent bijkomstige eigenschap of over waarde van een zaak: leidt niet tot nietigheid
2. Xxxxxx ( art 1116 BW): Dwaling ten gevolge van gebruik listige kunstgrepen => Bewust bedriegen, kwade trouw => Domme wint van bedrieger
3. Geweld (art 1111 BW): ❖ T.a.v. betrokkene of naaste verwante ❖ Doorslaggevend ❖ Onrechtmatig => Enkel als geweld onrechtmatig is, kan je contract terugdraaien
Wilsgebreken. Er kunnen zich situaties voordoen waarbij wil en verkla- ring wel overeenstem- men maar waar met de wil zelf iets aan de hand is: een wilsgebrek. Het BW kent vier vormen van wilsgebreken: