Machtspositie. (17) Sinds de B-to-C-pakketdiensten met afhaling in 1997 van start gingen, is Posten Norge marktleider geweest en heeft zij erg weinig concurrentie ondervonden. Tot Tollpost de markt betrad, was Privpak de enige uitdager van Posten Norge. Geen van de postorderbedrijven noemde voor de periode tot het najaar 2006 andere concurrenten die B-to-C-pakketdiensten met afhaling verrichten. Xxxxxxxx besloot in het najaar 2005 de markt te betreden, maar werd pas in het najaar van 2006 actief en dan nog op zeer beperkte schaal.
(18) Het marktaandeel van Posten Norge bleef gedurende de betrokken periode boven of in de buurt van 98 %. Tijdens de betrokken periode bestonden aanzienlijke barrières om de relevante markt te betreden en daar uit te breiden. De mogelijkheid dat een nieuwkomer de markt in die periode zou betreden, had geen aanzienlijke invloed op het marktgedrag van Posten Norge. aangezien er geen alternatieve aanbieders met aanzienlijke en stabiele marktaandelen waren, was het dreigement van zelfs de grootste klanten dat zij niet langer op Posten Norge een beroep zouden doen voor een groot deel van of zelfs hun volledige vraag naar pakketdiensten, niet geloofwaardig. Posten Norge bleef derhalve een onver mijdelijke handelspartner gedurende de betrokken periode.
(19) De autoriteit is tot de conclusie gekomen dat Posten Norge gedurende de betrokken periode op de relevante markt een machtspositie in de zin van artikel 54 van de EER-Overeenkomst had. De rele vante geografische markt waarop Posten Norge die machtspositie had, vormde een „wezenlijk deel” van het grondgebied van de EER.
Machtspositie. In een machtspositie ben je in een bepaalde context, meer dan in de positie waarin de ander zich bevindt, gemachtigd om het op bepaalde terreinen meer voor het zeggen te hebben. Iemand in die bepaalde positie wordt bekeken als iemand die meer recht heeft op. Indien deze persoon zo gezien wenst te worden, dan betekent dit dat zijn zelfbeeld bevestigd wordt. Niet iedereen die gezien wenst te worden als iemand met overwicht, krijgt hiervoor bevestiging. Een overtuiging i.v.m. een machtsverhouding kan gebaseerd zijn op een juiste of verkeerde inschatting van erkenning van een bepaalde positie als een machtspositie. De regels (normen, gewoonten, wetten) die heersen in een bepaalde context, bepalen of iemand een machtspositie heeft of krijgt die al dan niet door alle betrokkenen wordt bevestigd. Het is mogelijk dat een bepaald mandaat (of de regel die bepaalt dat er een machtspositie is) door sommigen bevestigd en door anderen niet erkend, of betwist wordt. Indien de betrokkene gezien wenst te worden als iemand in een machtspositie, betekent dit dat zijn zelfbeeld genegeerd of verworpen wordt. Bepaalde maatschappelijke normen, familiegewoontes en juridische wetten bevestigen bijvoorbeeld dat ouders een machtspositie hebben t.a.v. hun kinderen. Ouders zijn gemachtigd om het op heel wat terreinen meer voor het zeg- gen te hebben dan hun kinderen. Maatschappelijke normen, o.a. onder invloed van gepopulariseerde ontwikkelings- psychologie, bepalen hoe deze machtsverhouding met de leeftijd van de kinderen moet evolueren naar meer gelijk- waardigheid. In bepaalde gezinnen speelt deze machtsverhouding gewoontegetrouw een grotere rol dan in andere. In sommige gezinnen zijn de ouders gemachtigd het uitgangsuur te bepalen zolang de kinderen inwonen. In andere ge- zinnen hebben ouders dit recht tot de leeftijd van 14 jaar. De wet op de meerderjarigheid ondersteunt de machtsver- houding. Het maatschappelijke verbod op seksueel misbruik en incest, beperkt de machtspositie van de ouders op seksueel gebied. De kinderrechtenbeweging, nieuwe gezinsgewoontes en de hoorrechtwet beogen de doorbreking van de machtsverhouding. De betrokken kinderen zelf kunnen het zelfbeeld van hun ouders bevestigen, negeren of verwer- pen. Verwerping van dit zelfbeeld kan leiden tot cultuurgebonden relationele conflicten in de puberteit.
Machtspositie. 10 In de bestreden beschikking stelt de Commissie met name vast dat vóór 1997 het marktaandeel van verzoeksters in Europa steeds meer dan 70 % bedroeg, dat het sinds 1997 meer dan 95 % bedroeg en dat het op alle betrokken markten een veelvoud van het marktaandeel van de concurrenten was. Zij heeft hieruit geconcludeerd dat de Tomra-groep een onderneming met een machtspositie in de zin van artikel 82 EG en artikel 54 EER-Overeenkomst was.
Machtspositie. 5.11 Zoals hierboven uiteengezet, staat Apple geen concurrentie toe op de twee relevante markten. In het bijzonder:
a. Door de App Distribution Restrictions heeft Apple een marktaandeel van ongeveer 100% in de iOS App Distribution Market.
b. Door de beperkingen van het betalingssysteem heeft Apple een marktaandeel van ongeveer 100% op de Markt voor iOS-betalingsverwerking.
5.12 Apple kan zich dus onafhankelijk gedragen van zowel potentiële concurrenten - distributeurs van iOS Apps of aanbieders van betalingsverwerkingsdiensten - die elk volledig van de relevante markten zijn uitgesloten, als van haar twee groepen klanten, namelijk de ontwikkelaars van iOS Apps en de gebruikers van iOS Apparaten. Apple heeft dus een machtspositie – doordat zij een monopolist is – op elke relevante markt.
Machtspositie. 30 In de bestreden beschikking is de Commissie van oordeel dat Microsoft op zijn minst sinds 1996 een economische machtspositie heeft op de markt voor besturingssys‑ temen voor client‑pc’s, en tevens op de markt voor besturingssystemen voor werk‑ groepservers sinds 2002 (punten 429‑541 van de bestreden beschikking).
31 Wat de markt voor besturingssystemen voor client‑pc’s betreft, baseert de Commissie zich in wezen op de volgende factoren om tot die conclusie te komen: — het marktaandeel van Microsoft bedraagt meer dan 90 % (punten 430‑435 van de bestreden beschikking); — de marktmacht van Microsoft wordt „gekenmerkt door ononderbroken stabiliteit en continuïteit” (punt 436 van de bestreden beschikking); — er bestaan zeer aanzienlijke belemmeringen voor toetreding tot deze markt als gevolg van indirecte netwerkeffecten (punten 448‑464 van de bestreden beschikking); — deze indirecte netwerkeffecten komen voort uit het feit dat eindgebruikers prijs stellen op platforms waarop zij een groot aantal applicaties kunnen gebruiken, en uit het feit dat softwareontwerpers applicaties ontwikkelen voor de besturings‑ systemen voor client‑pc’s die bij de consument het populairst zijn (punten 449 en 450 van de bestreden beschikking).
32 De Commissie verklaart in punt 472 van de bestreden beschikking dat deze machts‑ positie „uitzonderlijke kenmerken” vertoont, in die zin dat Windows niet alleen een dominant product is op de markt voor besturingssystemen voor client‑pc’s, maar bovendien de „de facto‑standaard” voor deze systemen vormt.
33 Wat de markt voor besturingssystemen voor werkgroepservers betreft, beroept de Commissie zich in wezen op de volgende factoren: — het marktaandeel van Microsoft bedraagt volgens een voorzichtige schatting ten minste 60 % (punten 473‑499 van de bestreden beschikking); — de positie van de drie voornaamste concurrenten van Microsoft op deze markt is de volgende: Novell heeft met haar programma NetWare een marktaandeel van 10 tot 25 %, de uitgevers van Linux‑producten vertegenwoordigen een marktaan‑ deel van 5 tot 15 % en de uitgevers van UNIX‑producten hebben een marktaan‑ deel van 5 tot 15 % (punten 503, 507 en 512 van de bestreden beschikking); — de markt voor besturingssystemen voor werkgroepservers wordt gekenmerkt door het bestaan van aanzienlijke toetredingsdrempels die met name het gevolg zijn van netwerkeffecten en van de weigering van Microsoft om informatie inzake compatibiliteit openbaar te maken (punten 515‑525 van de bestreden...
Machtspositie. Volgens de mededingingsregels is een machtspositie een positie die een onderneming het mogelijk maakt, zich tegenover haar concurrenten, haar afnemers en, uiteindelijk de consumenten in belangrijke mate onafhankelijk te gedragen. Een onderneming of groep van ondernemingen kan geen aanzienlijke invloed uitoefenen op de geldende verkoopvoorwaarden, zoals de prijzen, wanneer haar afnemers gemakkelijk kunnen overschakelen op beschikbare substitutieproducten of op elders gevestigde leveranciers. Marktmacht is het vermogen om voor een bepaalde periode prijzen op winstgevende wijze boven het concurrerende niveau te handhaven dan wel de productie, op het stuk van productiehoeveelheden, productkwaliteit, productdiversiteit of innovatie, voor een bepaalde periode op winstgevende wijze onder het concurrerende niveau te handhaven.14 De totstandbrenging, het behoud of de versterking van marktmacht kan het gevolg zijn van superioriteit op het gebied van vaardigheden, vooruitziendheid of innovatie. Marktmacht kan ook resulteren uit een verminderde concurrentie tussen partijen. Afhankelijk van de marktpositie van de partijen en de marktconcentratie dienen ook andere factoren zoals de stabiliteit van de marktaandelen over langere tijd, de bestaande belemmeringen voor nieuwkomers en de waarschijnlijkheid dat zij de markt betreden en de tegenmacht van kopers/leveranciers in aanmerking te worden genomen. Wanneer toetreding tot de markt voldoende vlot gaat, wordt er gewoonlijk van uitgegaan dat er geen mededingingsbeperkende gevolgen zijn.