Methodologische verantwoording. Zoals reeds eerder vermeld omvat het onderzoek een beperkt theoretisch gedeelte en een uitgebreid praktisch gedeelte. Het theoretisch gedeelte zal op basis van secundaire bronnen gebeuren. Deze secundaire bronnen omvatten voornamelijk boeken. Omwille van het beperkt aantal boeken en de ouderdom van deze boeken werd er ook gebruikt gemaakt van informatie op het internet, daar deze meestal veel recenter is. In het praktijkgedeelte wordt in het eerste deel gebruik gemaakt van gevalstudies en interviews voor de vergelijking met andere landbouwsectoren en enkele buitenlandse coöperaties. In het tweede deel wordt gebruik gemaakt van enquêtes bij Belgische wijnbouwers. Ter aanvulling van deze enquêtes worden enkele bevoorrechte getuigen geïnterviewd.
Methodologische verantwoording. Hoofdstuk drie verduidelijkt welke methodes zijn gebruikt om gegevens te verzamelen en te verwerken tijdens deze de pilotfase. Het doel is te laten zien hoe gegevens verkregen zijn uit het werken met het team van onderzoekers en met de verschillende partners in het veld.
Methodologische verantwoording. In de vorige paragraaf is kort stilgestaan bij de methodieken van scenariodenken en design thinking. In deze paragraaf bespreken we kort de methoden die zijn gebruikt om tot dit rapport te komen. De toekomstverkenning is gestart met een fase van inventarisatie en analyse. Tijdens deze fase is een grote hoeveelheid literatuur bestudeerd; in bijlage 2 is de literatuurlijst opgenomen. Specifieke bronnen zijn steeds met een voetnoot aangegeven in de lopende tekst. Tegelijkertijd zijn zo'n 30 persoonlijke en telefonische interviews uitgevoerd bij allerlei experts op enerzijds het terrein van werk en inkomen en anderzijds terreinen als economie en technologie. Het kader voor het ordenen van de literatuur en de interviews was DESTEP, we namen ontwikkelingen op alle domeinen mee: demografische, economische, sociaal-maatschappelijke, technologische, ecologische en politiekbestuurlijke. De resultaten van deze inventarisatie en analyse zijn terechtgekomen in tien 'zekerheden' voor de toekomst van werk en inkomen in 2030, de belangrijkste onzekerheden en twee scenario's. De twee scenario's helpen ons om de onzekerheden van de toekomst mee te nemen in ons ontwerp. De scenario's vertegenwoordigen twee uitersten waarmee in elk geval rekening moet worden gehouden bij het ontwerpen van de uitvoering in de toekomst. Van belang hierbij is het volgende: niets is echt zeker als het gaat om de toekomst; er zijn immers geen data van de toekomst. We maken bij het verkennen van de toekomst wel onderscheid tussen ontwikkelingen die een grote mate van voorspelbaarheid kennen en ontwikkelingen die in grote mate onzeker zijn in de te verkennen periode. Deze aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheden, zoals bijvoorbeeld vergrijzing, benoemen we als zekerheden. Zo is ook een toekomstige recessie als zekerheid benoemd, inmiddels weten we dat deze zekerheid als gevolg van de maatregelen voor de COVID-19 pandemie werkelijkheid is geworden. We hebben in deze verkenning relevante ontwikkelingen op basis van literatuuronderzoek, bijeenkomsten en interviews geïnventariseerd en vervolgens geordend. Aangezien het over de toekomst gaat, is dit altijd een theoretische inschatting. Ontwikkelingen waarvan het duidelijk is dat zij de komende tien jaar nog uiteenlopende kanten op kunnen, benoemen we als onzekerheden. Ook hier is op basis van het literatuuronderzoek, bijeenkomsten en interviews een