De transitievergoeding. Een tweede mogelijkheid is het aanspraak maken op een transitievergoeding na een gegeven ontslag op staande voet. In de zin van artikel 7:673 lid 1 BW is dit mogelijk, mits de werknemer minimaal 24 maanden in dienst is geweest en de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever wordt opgezegd. De wijze van berekening van de hoogte van de transitievergoeding volgt uit lid 2. Lid 7 sub c regelt dat bij ernstige verwijtbaarheid geen aanspraak kan worden gemaakt op de transitievergoeding. Volgens de Memorie van Toelichting bestaat bij een terecht gegeven ontslag op staande voet geen recht op een transitievergoeding, omdat een rechtsgeldig ontslag op staande voet automatisch ernstige verwijtbaarheid impliceert.154 In paragraaf 2.2 is gebleken dat voor een dringende reden in beginsel geen sprake hoeft te zijn van verwijtbaarheid. Later wordt hier door de minister op teruggekomen door de stelling dat het enkele bestaan van een dringende reden niet per definitie het bestaan van ernstige verwijtbaarheid meebrengt.155 Als voorbeelden van ernstige verwijtbaarheid worden onder meer diefstal en verduistering genoemd.156 Ingeval sprake is van een dringende reden zonder verwijtbaarheid aan de kant van een werknemer, bestaat in ieder geval recht op een transitievergoeding.157 Daarnaast kan ook aanspraak worden gemaakt op een transitievergoeding ingeval de dringende reden van een terecht ontslag op staande voet niet, of in elk geval niet ernstig verwijtbaar is.158 De werkgever zal in reactie hierop een beroep doen op de schadeplichtigheid van de werknemer door het geven van een dringende reden, als bedoeld in artikel 7:677 lid 2 BW. In geval van toewijzing kan deze aanspraak van de werkgever verrekend worden met de te betalen transitievergoeding aan de werknemer. Een niet verwijtbare dringende reden bij een ontslag op staande voet kan echter niet tot schadeplichtigheid van de werknemer leiden.159 Verder is een werkgever nog verplicht tot het betalen van een (geheel of gedeeltelijke) transitievergoeding bij ernstig verwijtbaar gedrag van de werknemer en wanneer het niet toekennen daarvan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is, als bedoeld in artikel 7:673 lid 8 BW. Deze uitzonderlijke situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen bij ‘een relatief kleine misstap na een heel lang dienstverband’.160 De vervaltermijn voor het aanspraak maken op een transitievergoeding bedraagt drie maanden, op basis van artikel 7:686a lid 4 sub b BW.
De transitievergoeding. 1. De werkgever betaalt in het geval van een beëindiging van dienstverbanden die in totaal twee jaar of langer duren een transitievergoeding van een derde maandsalaris per dienstjaar en een half maandsalaris vanaf het 10e dienstjaar, met een maximum van € 75.000 of een jaarsalaris als dat hoger is.