BELEIDSOPTIES. Tabel 2 brengt concrete opties voor beleid in beeld, gericht op ofwel het verbeteren van de huidige situatie (de middelste kolom) ofwel het sterker bewegen richting een van de twee sturingsfilosofieën (de buitenste kolommen). Binnen alle kolommen worden de opties gestructureerd langs de vier elementen voor effectieve sturing. Er is een aantal opties dat in de huidige situatie wenselijk is, bijvoorbeeld omdat ze tegenstrijdige prikkels wegnemen of tot extra informatie leiden; deze zijn opgenomen in de middelste kolom. Daarnaast zijn sommige maatrege- len op zichzelf niet direct onder een sturingsfilosofie te scharen, maar hangt het af van de precieze invulling waar de maatregel hoort. Zo is meten van prestaties stap één, maar is de echte vraag De beleidsopties zijn veelal uitgewerkt in beleidsfiches, zie bijlage 1. In die fiches worden maatregelen, hun (beoogde) effect, de noodzakelijke stappen om tot uitvoering te komen en de budgettaire gevolgen nader omschreven. Beleidsopties moeten ook vooral zo worden gezien: als opties. De fiches schetsen een mogelijke oplossing (en soms ook meerdere) voor het voorliggende beleidsvraagstuk, maar in de praktijk zijn ook andere oplossingen denkbaar. Waar empirische evi- dentie over de effectiviteit van maatregelen beschikbaar is, is deze zoveel mogelijk opgenomen in de fiches. Voor sommige maatregelen is echter geen empirisch bewijs beschikbaar, daar is de on- derbouwing meer theoretisch van aard. Daarnaast kennen sommige maatregelen een (forse) bud- gettaire intensivering. Of deze maatregelen daarmee het invoeren waard zijn, vergt politieke we- ging (die ook breder kan gaan dan alleen het onderwijs). Tot slot is er nog geen uitvoeringstoets op de maatregelen uitgevoerd en zijn de maatregelen wat betreft uitvoeringslast ook niet in sa- menhang bekeken. Dit IBO kent, in tegenstelling tot wat gebruikelijk is, geen besparingsvariant. Hierdoor kan bij lezing van de beleidsrichtingen het beeld ontstaan dat een grote investering nodig is in het onderwijs om deze te bekostigen. Dit kan, maar is niet per se het geval: budgettaire consequen- ties kunnen ook (deels) uit bestaande middelen worden bekostigd, of via ombuigingen op de OCW- begroting. Wel geldt: hoe groter de kosten van maatregelen, hoe lastiger ze in te passen zijn. Heldere doelen zijn in iedere sturingsfilosofie wenselijk. Dat schept duidelijkheid voor de betrokken actoren en dient als toetssteen voor beleid. Hóe die doelen precies worden ingevuld is een tweede. Een...
BELEIDSOPTIES. Optie Titel Pagina
BELEIDSOPTIES. Nederlandse wetten en regels hebben een speelveld gecreëerd waarop het ene type contract goedkoper en/of minder risicovol is dan het andere. De verschillen in kosten en risico’s bepalen deels de beslissingen van werkgevers en opdrachtgevers voor het ene dan wel andere type contract. Flexibele arbeid kent voordelen, maar ook nadelen. Sommige groepen in de samenleving hebben per saldo geen baat bij de toename van flexibele arbeid, omdat zij wel de nadelen ervaren, maar de baten goeddeels bij andere groepen neerslaan. De uitdaging bestaat eruit de nadelen van flexibele arbeid in te dammen, zonder de werkgelegenheid, arbeidsproductiviteit en houdbaarheid van de welvaartsstaat te schaden.42 We identificeren verschillende oplossingsrichtingen met elk hun eigen voor‐ en nadelen.43 Daarbij dienen de verschillende vormen van flexibele arbeid bij voorkeur simultaan te worden benaderd, omdat anders een zogenaamd waterbedeffect optreedt: de ene vorm van flexibele arbeid wordt simpelweg vervangen door de andere.44 Een eerste oplossingsrichting bestaat uit sterkere regulering van flexibele arbeidsrelaties. In sommige landen – zoals Zweden en Frankrijk – is bijvoorbeeld het aantal wettelijk toegestane redenen voor tijdelijke arbeid beperkt. Regulering kan, mits effectief gehandhaafd, eraan bijdragen dat werkgevers flexibele arbeid alleen daar inzetten waar de voordelen ervan het grootst zijn. Regulering kan op de korte termijn worden doorgevoerd. Recente pogingen hiertoe zijn de recent geïntroduceerde wet DBA – die de opdrachtgever medeverantwoordelijk maakt voor de juiste vorm van de arbeidsrelatie en die ‘schijnzelfstandigheid’ zou moeten voorkomen – en de Wwz, die de ketenregeling bij tijdelijke contracten aanscherpt. Een andere inspanning zou uitvoering van de motie Xxxxx zijn, die gaat over gelijke arbeidsvoorwaarden voor payrollwerknemers en werknemers die direct bij de desbetreffende inlener in dienst zijn. Een andere mogelijke optie is het invoeren van een minimumtarief voor zzp’ers. Meer nog dan bij de hierna beschreven oplossingsrichtingen is een logische optie binnen de ‘reguleringsvariant’ de afbouw van fiscale voordelen van zelfstandigen, omdat die zelfstandig ondernemerschap stimuleren en de handhaving van de sterkere regulering kunnen bemoeilijken. Een nadeel van deze oplossingsrichting is dat de bestaande werkgeversprikkels om risico’s en kosten van een vast contract te vermijden, blijven bestaan. Strikte handhaving en het monitoren van nieuwe ontwijkings...