Common use of Vakbondsfaciliteiten Clause in Contracts

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakverenigingvalkvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen Vakverenigingen hebben elk afzonderlijk het recht om één of meerdere in de onderneming werkzame kaderleden aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden te wijzen en van intranet en wel voor: - het te doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien functioneren als contactpersoon in die onderneming. De leiding van de eigen betrokken onderneming of wordt daarover onmiddellijk geïnformeerd. 2. Na overleg met de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken leiding van de namen betrokken onderneming kunnen contactpersonen informatie van vertegenwoordigers of contactpersonen van hun vakvereniging betreffende de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraadsector, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen onderneming en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits verspreiden, zo mogelijk via de werknemer deze afspraak vooraf bij publicatieborden binnen de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstorenonderneming. 3. In bijzondere omstandighedenContactpersonen zullen niet als gevolg van hun werkzaamheden voor vakverenigingen in hun persoonlijke belangen worden geschaad. Indien zakelijke en/of bedrijfseconomische redenen nopen tot maatregelen die ook contactpersonen treffen, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel zal de werkgever daarover in een vroegtijdig stadium overleg met de bezoldigd bestuurder(s) van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen betrokken vakvereniging plegen. De namen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)deze contactpersonen zijn bekend bij cao-partijen. 4. Indien verschil Contactpersonen van inzicht rijst over de wijze vakverenigingen kunnen jaarlijks voor maximaal vijf dagen betaald verlof in aanmerking komen ten behoeve van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen deelname aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenendoor vakverenigingen voor hen georganiseerde cursussen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij Contactpersonen die in aanmerking komen voor kort verzuim met behoud van loon volgens art. 27 lid 1 sub o en volgens lid 4 van dit artikel, hebben in totaal recht op maximaal vijf dagen betaald verlof per kalenderjaar. 6. De werkgever zal aan de leden werknemer de mogelijkheid bieden om de contributie voor het lidmaatschap van partij een vakvereniging uit het brutoloon te betalen. Die betaling kan als volgt plaatsvinden. De werknemer overlegt het bewijs van betaling van de jaarcontributie van het lidmaatschap van de vakvereniging aan eenre zijde indien de werkgever. Vervolgens wordt één maal per betalingsperiode of jaar het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardbrutoloon verlaagd met de door de werknemer betaalde vakbondscontributie. De werkgever geeft vervolgens in ruil voor het verlaagde brutoloon een vergoeding voor de betaalde vakbondscontributie voor een even groot bedrag. Deze verlaging van het brutoloon heeft gevolgen voor inkomensaanspraken die zijn afgeleid van het brutoloon. 7. Werkgevers zullen vakbonden in de gelegenheid stellen om tijdens de looptijd van de cao bedrijfsbezoeken af te leggen. Vakbonden kunnen overleg voeren met werknemers in de kantines zonder inmenging, observatie of registratie van de werknemers die de bijeenkomst bezoeken.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking Met inachtneming van faciliteiten binnen de in de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking opgeldende regels zijn ten behoeve van het vakbondswerk de volgende faciliteiten overeengekomen: a. Het ter beschikkingstellen De werkgever zal op verzoek van de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - werknemersvereniging toestemming verlenen tot het doen van zakelijke mededelingen op het daartoe aangewezen publicatiebord. b. Het bestuur van zakelijke en informatieve aard ten aanzien een bedrijfsledengroep vergadert in beginsel buiten werktijd. Bij incidentele aanvragen voor overleg met kaderleden in de binnendienst tijdens werktijd zullen deze aanvragen - voor zover de werkzaamheden dit toelaten - in principe positief worden beoordeeld. c. De werkgever stelt - als regel buiten werktijd - op verzoek van de eigen onderneming bedrijfscontact- persoon of het bestuur van een bedrijfsledengroep, de eigen bedrijfstak; - werkruimte beschikbaar voor vergaderingen van het bekendmaken bestuur van de namen bedrijfsledengroep en/of alle leden, al of niet met aanwezigheid van vertegenwoordigers of contactpersonen een bezoldigde functionaris van de vakvereniging; . d. De werkgever is bevoegd - onder opgaaf van redenen - de verleende faciliteiten op te schorten in geval de bedrijfscontactperso(o)n(en), een bestuur van een bedrijfs- ledengroep, c.q. de werknemersverenigingen zich niet aan de gestelde uitgangs- punten, regels of bestaande afspraken houden. e. De bestuursleden van bedrijfsledengroepen en de bedrijfscontactperso(o)n(en) worden vanwege hun werkzaamheden in het aankondigen kader van vergaderingen vakbondswerk niet benadeeld in hun positie in de onderneming. f. Voor zover kaderleden van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van de werknemersverenigingen als zodanig bij de werkgever bekend zijn gemaakt, wordt aan hen dezelfde rechtsbescherming toegekend als aan de leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening Werkgever zal jaarlijks een bedrag aan de werknemersverenigingen betalen, conform de vigerende AWVN werkgeversbijdrage, ter tegemoetkoming in de kosten van de activiteiten in werkzaamheden van de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstorenwerknemersverenigingen. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer Vakverenigingen verbinden zich de door hen krachtens deze regeling ontvangen bedragen te zullen besteden voor het bedrijfsbelang dit naar het oordeel rechtenpakket van de ondernemingsleiding vordert, kan hun leden en voor algemene activiteiten ten behoeve van die leden. Zij garanderen dat deze bijdragen niet zullen worden gebruikt voor stortingen in hun weerstandskassen of het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)financiële bijdragen aan daarmee gelijk te stellen activiteiten. 4. Indien verschil De werkgever zal de vakverenigingen zo tijdig mogelijk van inzicht rijst over belangrijke ontwikkelingen, die de wijze positie van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de werknemers binnen de onderneming en raken, op de daarbij gemaakte afsprakenhoogte brengen, kan ieder der betrokken partijen dit verschil opdat zij zich daarover een verantwoord oordeel kunnen vormen. Jaarlijks zal werkgever aan de vakverenigingen het jaarverslag van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenenwerkgever toezenden. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. (Artikel 5. Voormalige regeling vakantie- en verlof) 1. De toekenning Indien en gebruikmaking voor zover het bedrijfsbelang zich daartegen niet verzet, wordt aan de werknemer verlof met behoud van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking oploon verleend tot ten hoogste 216 uren per jaar voor : a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen het bijwonen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien congressen of algemene vergaderingen van de eigen onderneming bij de totstandkoming van deze CAO betrokken vakbonden indien de werknemer lid is van het hoofdbestuur, bestuurslid van een landelijke vakgroep of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken afgevaardigde van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachtRotterdamse afdeling. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve het bijwonen van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve hoofdbestuur, de bondsraad of de landelijke groepszaken van het onderhouden de onder a bedoelde vakorganisaties, indien de werknemer lid is van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik een van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten organen; c. het ontplooien van bestuurlijke en/of aansluitend aan vertegenwoordigende activiteiten binnen zijn vakcentrale of een daarbij aangesloten vakorganisatie c.q. binnen de normale werktijden.werkgever, die ertoe strekken de doelstellingen van zijn vakcentrale en de daarbij aangesloten vakorganisaties te ondersteunen; d. In het kader - op uitnodiging van een vakorganisatie als cursist deelnemen aan een cursus, indien hij daartoe door één der onder a bedoelde vakcentrales of vakorganisaties is aangewezen; e. het ondernemen van activiteiten door vakbondskaderleden als vakbondsconsulent, gericht op individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraakbelangenbehartiging. 2. De uitoefening Het in het vorige lid bedoelde verlof mag worden verleend tot ten hoogste 288 uren per jaar aan leden van hoofdbesturen van de activiteiten in lid 1 bedoelde centrales en van vakorganisaties die rechtstreeks bij die vakcentrales zijn aangesloten. Leden van het (dagelijks) bestuur van de onderneming categorale (interne) bonden die bij de onderhandelingen over deze CAO betrokken zijn, worden geacht deel uit te maken van vakverenigingen het hoofdbestuur van de centrale van hun vakorganisatie en vallen daarmee onder de toekenning en gebruikmaking werking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstorendeze regeling. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel Het verlof in de vorige leden wordt verleend aan werknemers die lid zijn van de ondernemingsleiding vordert, kan bij de totstandkoming van deze CAO betrokken vakbonden. Per vakbondslid wordt op jaarbasis 1,167 vakbondsverlofbriefje toegekend. Eén vakbondsbriefje vertegenwoordigt een halve dag vakbondsverlof. De toekenning van vakbondsbriefjes aan de vakbonden vindt plaats op grond van door de bonden te verstrekken gegevens over het verlenen van faciliteiten aantal vakbondsleden. Deze gegevens worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen door de ondernemingsleiding en bonden één maal per jaar in de betrokken vakvereniging(en)maand november aangeleverd. 4. Indien verschil Van het verlof met behoud van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel loon van de Vaste Commissie bij de CAO werknemer die is aangesteld in een onvolledige dienstbetrekking, wordt het aantal uren, genoemd in het eerste en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenentweede lid, naar evenredigheid vastgesteld. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij In zeer bijzondere gevallen kan de leden werkgever een regeling op individueel niveau treffen, als het gaat om verlof met behoud van partij aan eenre zijde indien loon, bedoeld in het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.eerste lid, onderdeel e.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Met inachtneming en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien erkenning van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken functie en taak van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van OR/PvT/Personeelsvergadering krijgen de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van , indien zij daartoe de ondernemingsraadwens te kennen geven, de inhoud van gelegenheid contacten te onder- houden met hun leden over bedrijfsaangelegenheden, zoals in de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachtvol- gende bepalingen nader is uitgewerkt. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van 2. Indien de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden vakbondswerk binnen een onderneming een vakbondsorgaan (bestuur bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsafdelingen) hebben ingesteld, dienen zij de werkgever tijdig schriftelijk de instelling en de samenstelling daarvan bekend te maken. 3. Tussen de werkgever en de vakverenigingen zal overleg worden ge- pleegd over aard, omvang en vorm van contacten met eventueel te verlenen faciliteiten, een en ander binnen de leden grenzen van vakverenigingen de mogelijkheden in de onderneming. Een onderne- ming en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen voor zover de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren.wordt verstoord. Hierbij kan met name gedacht worden aan: 3a. het toestaan van aankondigingen op publicatieborden voor bijeen- komsten van bedrijfsledengroepen c.q. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel bedrijfsafdelingen van de ondernemingsleiding vordertvakverenigingen; b. het vrijaf geven aan bestuursleden van een bedrijfsledengroep, kan werkzaam in ploegendienst, voorzover de bedrijfsomstandigheden dit toelaten, voor het verlenen bijwonen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel voor hen bestemde bijeenkom- sten van de Vaste Commissie bij vakverenigingen over bedrijfsaangelegenheden; c. beschikbaarstelling, als regel buiten de CAO en daarbij werktijd, van bedrijfsruimte voor vergaderingen van de vakverenigingen over bedrijfsaangele- genheden; d. beschikbaarstelling, alleen in dringende gevallen, van bedrijfsruimte binnen de werktijd voor contacten inzake bedrijfsaangelegenheden van bestuursleden van een bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsafdeling met bezoldigde functionarissen van de vakverenigingen; e. het verzoek doen om goede diensten ter beschikking stellen van een aantal uren per jaar ten behoe- ve van het vakbondswerk. Bij de vaststelling van een aantal uren kan onder meer rekening gehou- den worden met het aantal georganiseerde werknemers. Alvorens van de verleende faciliteiten gebruik te verlenenmaken, zal steeds vooraf overleg ge- pleegd worden met de werkgever. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1In de huidige CAO RET NV is in bijlage 21 (Regeling vakantie en verlof RET NV) artikel 5 het aantal uren betaald verlof vastgelegd dat bestuursleden en /of (kader)leden van de vakbond kunnen verkrijgen. Deze faciliteiten kunnen onder andere worden gebruikt voor het bijwonen van bestuursvergaderingen, congressen, cursussen en voor individuele belangenbehartiging. Afgesproken is dat de regeling in de CAO op dit punt ongewijzigd blijft en wordt aangevuld met de volgende tekst: “Per vakbondslid wordt op jaarbasis 1,167 vakbondsverlofbriefje toegekend. Eén vakbondsbriefje vertegenwoordigt een halve dag vakbondsverlof. De toekenning van vakbondsbriefjes aan de vakbonden vindt plaats op grond van door de bonden te verstrekken gegevens over het aantal vakbondsleden. Deze gegevens worden door de bonden één maal per jaar in de maand november aangeleverd.” De nadere afspraken die zijn gemaakt omvatten het volgende. Op incidentele basis kunnen de bonden de RET verzoeken af te wijken van het maximum aantal uren voor vakbondsverlof dat per werknemer per jaar kan worden verstrekt op basis van artikel 5, bijlage 21 bij de CAO. De bonden zullen met ingang van november 2010 ieder kwartaal een kwartaalplanning met geplande vergaderingen en gebruikmaking cursussen aan de RET overleggen met betrekking tot het kwartaal dat ruim een maand daarna aanvangt. Daarbij overleggen de bonden een lijst met namen van faciliteiten binnen bestuursleden en leden die het komend kwartaal individuele belangbehartiging verrichten. Tevens zal daarbij zoveel mogelijk per kwartaal per afdeling vakbondsverlof voor het volgende kwartaal worden aangevraagd, voor de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen werknemers die daarvan gebruik wensen te maken. Zo kan de RET te verstrekken vakbondsverlof tijdig inplannen. De RET zal overigens op dezelfde wijze omgaan met aanvragen voor vakbondsverlof voor de vakbondsleden die op de daartoe bestemde plaatsen lijst voorkomen, als voor aanvragen van publicatieborden vakbondsleden die niet op de lijst voorkomen. De afdelingsmanager van werknemers waarvoor op bovenomschreven wijze vakbondsverlof wordt aangevraagd zal de door de bonden aangeleverde kwartaalplanningen voor akkoord tekenen. De RET gaat bij het toekennen van het vakbondsverlof een inspanningsverplichting aan om het gevraagde verlof toe te kennen. Dit betekent toekenning zal plaatsvinden, tenzij er sprake is van grootschalige evenementen, vakantieperioden tijdens de schoolvakanties (regio midden) in de zomer- en in de kerstperiode en calamiteiten. Waar in bijlage 21, artikel 5, gesproken wordt over (leden van) hoofdbesturen van intranet vakcentrales en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraadvakorganisaties, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen die rechtstreeks bij die vakcentrales zijn aangesloten, wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuurhieronder mede begrepen lokale vakorganisaties, voor zover deze mede betrokken zijn (geweest) bij de totstandkoming van de CAO. De bonden en de RET zullen door middel van een evaluatie die ieder kwartaal zal worden gehouden het proces en de ontwikkelingen met betrekking tot de vakbondsfaciliteiten volgen. Daarnaast wordt bijlage 21, artikel 5, lid 2 als volgt aangepast: “Het in het vorige lid bedoelde verlof mag worden verleend tot ten hoogste 288 uren per jaar aan leden van hoofdbesturen van de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen in lid 1 bedoelde centrales en van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen vakorganisaties die rechtstreeks bij die vakcentrales zijn aangesloten. Leden van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve (dagelijks) bestuur van de categorale (interne) bonden die bij de onderhandelingen over deze CAO betrokken zijn, worden geacht deel uit te maken van het onderhouden hoofdbestuur van contacten met de leden centrale van vakverenigingen in hun vakorganisatie en vallen daarmee onder de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik werking van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader regeling. “ De totale doorlooptijd van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij 32* wordt vanaf 1 februari 2018 met een bestuurder jaar ingekort, datum waardoor werknemers die in deze schaal vallen een jaar eerder het maximumsalaris bereiken. Hiertoe zal een wachtmoment in trede 9 van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraakschaal 32* komen te vervallen. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Ter ondersteuning van die belangenbehartiging worden door werkgever en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking opvakbond de volgende regelingen getroffen: a. Het ter beschikkingstellen op a Bij schorsing van het overleg over verlenging en/of wijziging van deze overeenkomst kunnen de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien bestuurders van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - vakbond die deelnemen aan dit overleg een vertegenwoordiging van het bekendmaken bestuur van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen bedrijfsledengroepen oproepen voor xxxxx xxxxxx. Per vakbond kunnen maximaal 5 kaderleden worden aangewezen die, voor zover de voortgang van de vakvereniging; - het aankondigen van werkzaamheden dit toelaat, tijdens werktijd ledenvergaderingen over de cao mogen bijwonen. Xxxxxxxx 3 kaderleden (voorzitter en 2 andere leden) wonen deze vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachttegelijkertijd bij. b. b Ten behoeve van schriftelijke communicatie met de individuele belangenbehartiging van de leden kunnen contactpersonen kan een bij de vakbond aangesloten medewerker, in geval hem ontslag is aangezegd en/of kaderleden in geval hij persoonlijk moet verschijnen en/of een schriftuur wil overleggen aan de bevoegde Commissie van Beroep, zich doen bijstaan door een hiervoor aangewezen bestuurslid van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in bedrijfsledengroep (als regel de onderneming aanwezigvoorzitter). c. c Het ter beschikkingstellen bestuur van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve bedrijfsledengroepen zal mededelingen voor de aangesloten leden kunnen doen via gebruikmaking van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijdeninterne mededelingenborden. d. In het kader d De bestuursleden van de bedrijfsledengroepen hebben tot een individuele afspraak maximum van een lid 12 maal per jaar recht op vrijaf met behoud van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken inkomen mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang werkzaamheden dit naar het oordeel van werkgever toelaten. De omvang van het verlof per keer is gelimiteerd voor de ondernemingsleiding vordert, kan werktijd na de bloktijd alsmede 1 uur vóór het verlenen einde van faciliteiten de bloktijd.‌‌ Aanvragen voor goedkeuring zullen worden opgeschortgericht aan werkgever. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)Ten behoeve van voornoemde vergaderingen stelt werkgever bedrijfsruimte beschikbaar. 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel e Ter ondersteuning van de Vaste Commissie bij hiervoor genoemde activiteiten stelt werkgever interne communicatiemiddelen en printapparatuur ter beschikking van het bestuur van de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenenbedrijfsledengroepen. 5. Dit artikel is rechtens f Werkgever draagt er zorg voor dat de bestuursleden van bedrijfs- ledengroepen wegens de in deze paragraaf genoemde collectieve en individuele belangenbehartiging in hun positie als medewerkers niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardworden geschaad.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het de ter beschikkingstellen beschikkingstelling op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van publicatie- borden of intranet en wel voor: - – het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien aan- zien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - – het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen contact- personen van de vakvereniging; - – het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - – het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - – kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen contactper- sonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- tekst- verwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezigaanwe- zig. c. Het De ter beschikkingstellen beschikkingstelling van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen vakver- enigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakverenigingvalkvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Ter ondersteuning van die belangenbehartiging worden door werkgever en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking opvakbonden de volgende regelingen getroffen: a. Het ter beschikkingstellen op a Bij schorsing van het overleg over verlenging en/of wijziging van deze overeenkomst kunnen de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien bestuurders van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - vakbonden die deelnemen aan dit overleg een vertegenwoordiging van het bekendmaken bestuur van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen bedrijfsledengroepen oproepen voor xxxxx xxxxxx. Per vakbond kunnen maximaal 5 kaderleden worden aangewezen die, voor zover de voortgang van de vakvereniging; - het aankondigen van werkzaamheden dit toelaat, tijdens werktijd ledenvergaderingen over de cao mogen bijwonen. Xxxxxxxx 3 kaderleden (voorzitter en 2 andere leden) wonen deze vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachttegelijkertijd bij. b. b Ten behoeve van schriftelijke communicatie met de individuele belangenbehartiging van de leden kunnen contactpersonen kan een bij een van de vakbonden aangesloten medewerker, in geval hem ontslag is aangezegd en/of kaderleden in geval hij persoonlijk moet verschijnen en/of een schriftuur wil overleggen aan de bevoegde Commissie van Beroep, zich doen bijstaan door een hiervoor aangewezen bestuurslid van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in bedrijfsledengroep (als regel de onderneming aanwezigvoorzitter). c. c Het ter beschikkingstellen bestuur van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve bedrijfsledengroepen zal mededelingen voor de aangesloten leden kunnen doen via gebruikmaking van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijdeninterne mededelingenborden. d. In het kader d De bestuursleden van de bedrijfsledengroepen hebben tot een individuele afspraak maximum van een lid 12 maal per jaar recht op vrijaf met behoud van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken inkomen mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang werkzaamheden dit naar het oordeel van werkgever toelaten. De omvang van het verlof per keer is gelimiteerd voor de ondernemingsleiding vordert, kan werktijd na de bloktijd alsmede 1 uur vóór het verlenen einde van faciliteiten de bloktijd. Aanvragen voor goedkeuring zullen worden opgeschortgericht aan werkgever. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)Ten behoeve van voornoemde vergaderingen stelt werkgever bedrijfsruimte beschikbaar. 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel e Ter ondersteuning van de Vaste Commissie bij hiervoor genoemde activiteiten stelt werkgever interne communicatiemiddelen en printapparatuur ter beschikking van het bestuur van de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenenbedrijfsledengroepen. 5. Dit artikel is rechtens f Werkgever draagt er zorg voor dat de bestuursleden van bedrijfs- ledengroepen wegens de in deze paragraaf genoemde collectieve en individuele belangenbehartiging in hun positie als medewerkers niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardworden geschaad.

Vakbondsfaciliteiten. 1In de huidige CAO RET NV is in bijlage 21 (Regeling vakantie en verlof RET NV) artikel 5 het aantal uren betaald verlof vastgelegd dat bestuursleden en /of (kader)leden van de vakbond kunnen verkrijgen. Deze faciliteiten kunnen onder andere worden gebruikt voor het bijwonen van bestuursvergaderingen, congressen, cursussen en voor individuele belangenbehartiging. Afgesproken is dat de regeling in de CAO op dit punt ongewijzigd blijft en wordt aangevuld met de volgende tekst: “Per vakbondslid wordt op jaarbasis 1,167 vakbondsverlofbriefje toegekend. Eén vakbondsbriefje vertegenwoordigt een halve dag vakbondsverlof. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen vakbondsbriefjes aan de onderneming vakbonden vindt plaats op grond van door de bonden te verstrekken gegevens over het aantal vakbondsleden. Deze gegevens worden door de bonden één maal per jaar in de maand november aangeleverd.” De nadere afspraken die zijn gemaakt omvatten het volgende. Tussen partijen is afgesproken gedurende een periode van een jaar een proefperiode in te lassen, met ingang van november 2010. De bonden zullen uiterlijk op 1 november 2010 aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen de RET een opgave doen van het aantal bij hen aangesloten betalende vakbondsleden. Op grond hiervan zal het aantal te verstrekken vakbondsbriefjes per bond worden bepaald voor het jaar 2011. Tijdens dit jaar zal op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voorvolgende wijze worden omgegaan met vakbondsfaciliteiten: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien Mocht gedurende dit jaar één van de eigen onderneming of bonden constateren dat er redenen zijn waardoor zij over onvoldoende vakbondsverlofbriefjes beschikken dan kan dit worden aangekaart bij de eigen bedrijfstak; - RET, directeur Exploitatie. Op incidentele basis kunnen de bonden de RET verzoeken af te wijken van het bekendmaken maximum aantal uren voor vakbondsverlof dat per werknemer per jaar kan worden verstrekt op basis van artikel 5, bijlage 21 bij de CAO. De bonden zullen met ingang van november 2010 ieder kwartaal een kwartaalplanning met geplande vergaderingen en cursussen aan de RET overleggen met betrekking tot het kwartaal dat ruim een maand daarna aanvangt. Daarbij overleggen de bonden een lijst met namen van vertegenwoordigers of contactpersonen bestuursleden en leden die het komend kwartaal individuele belangbehartiging verrichten. Tevens zal daarbij zoveel mogelijk per kwartaal per afdeling vakbondsverlof voor het volgende kwartaal worden aangevraagd, voor de werknemers die daarvan gebruik wensen te maken. Zo kan de RET te verstrekken vakbondsverlof tijdig inplannen. De RET zal overigens op dezelfde wijze omgaan met aanvragen voor vakbondsverlof voor de vakbondsleden die op de lijst voorkomen, als voor aanvragen van vakbondsleden die niet op de vakvereniging; - lijst voorkomen. De afdelingsmanager van werknemers waarvoor op bovenomschreven wijze vakbondsverlof wordt aangevraagd zal de door de bonden aangeleverde kwartaalplanningen voor akkoord tekenen. De RET gaat bij het aankondigen toekennen van vergaderingen het vakbondsverlof een inspanningsverplichting aan om het gevraagde verlof toe te kennen. Dit betekent toekenning zal plaatsvinden, tenzij er sprake is van vakverenigingen; - het publiceren grootschalige evenementen, vakantieperioden tijdens de schoolvakanties (regio midden) in de zomer- en in de kerstperiode en calamiteiten. Waar in bijlage 21, artikel 5, gesproken wordt over (leden van) hoofdbesturen van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraadvakcentrales en vakorganisaties, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen die rechtstreeks bij die vakcentrales zijn aangesloten, wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuurhieronder mede begrepen lokale vakorganisaties, voor zover deze mede betrokken zijn (geweest) bij de totstandkoming van de CAO. De bonden en de RET zullen door middel van een evaluatie die ieder kwartaal zal worden gehouden het proces en de ontwikkelingen met betrekking tot de vakbondsfaciliteiten volgen. Daarnaast wordt bijlage 21, artikel 5, lid 2 als volgt aangepast: “Het in het vorige lid bedoelde verlof mag worden verleend tot ten hoogste 288 uren per jaar aan leden van hoofdbesturen van de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen in lid 1 bedoelde centrales en van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen vakorganisaties die rechtstreeks bij die vakcentrales zijn aangesloten. Leden van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve (dagelijks) bestuur van de categorale (interne) bonden die bij de onderhandelingen over deze CAO betrokken zijn, worden geacht deel uit te maken van het onderhouden hoofdbestuur van contacten met de leden centrale van vakverenigingen in hun vakorganisatie en vallen daarmee onder de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik werking van deze vergaderruimte geschiedt regeling. “ Partijen zullen onderzoeken of het mogelijk is om schaal 32* om te zetten in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijdeneen reguliere salarisschaal. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. a. Ten behoeve van een doelmatige communicatie en overleg van de vakorganisaties, partij bij de CAO, met medewerkers van ING die lid zijn van die organisatie, worden afspraken gemaakt en procedureregels overeengekomen over de toekenning van faciliteiten van de zijde van ING. b. Indien een vakorganisatie ten behoeve van haar activiteiten binnen ING een formele organisa- tievorm heeft gekozen, zal zij de directie van HR Nederland tijdig op de hoogte brengen en daarbij tevens de samenstelling van dat orgaan bekendmaken. c. Faciliteiten ten behoeve van de vakorganisaties binnen ING hebben betrekking op communi- catie en het overleg, enerzijds tussen het onder 13.4.b genoemde orgaan en de leden van de vakorganisaties binnen ING en anderzijds tussen dat orgaan en de bestuurders van de vakor- ganisaties. d. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen ING aan de onderneming aan vakverenigingen vakorganisaties hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen 1. De terbeschikkingstelling op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van publicatiemogelijkheden, waaronder begrepen intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen ei- gen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakverenigingvakorganisaties; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingende vakorganisaties; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - de kandidaatstelling van leden van voor de ondernemingsraad, de inhoud . Mits passend staat voor het bovenstaande tevens het interne mailsysteem van ING ter be- schikking. Een exemplaar van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding HR Nederland gebracht. b. Ten behoeve 2. Het ter beschikking stellen van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden vergadertijd en vergaderruimte voor het verenigingskader van de vakverenigingen gebruik maken betrokken vakorganisatie; een en ander per bedrijfsonderdeel te concretiseren (met verenigingskader is bedoeld de bestuursleden van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig.een bedrijfsledengroep); c. 3. Het ter beschikkingstellen beschikking stellen van de vergaderruimte in de onderneming, buiten kantoortijd ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen de vakorganisaties in het be- drijfsonderdeel. Indien de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten omstandigheden dat toelaten kan vergaderruimte ter beschik- king worden bij gesteld tijdens de ondernemingsleidinglunchpauze; 4. Het gebruik in voorkomende gevallen van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend de interne postdienst voor de verspreiding van geadresseerde stukken aan de normale werktijdenvertegenwoordigers of contactpersonen van de vakorgani- saties. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. e. De uitoefening van de activiteiten in binnen ING van de onderneming van vakverenigingen vakorganisaties en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming bij ING niet verstorenversto- ren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel f. De vertegenwoordiger van de ondernemingsleiding vordertvakorganisatie is de binnen ING werkzaam zijnde persoon, kan die een bestuurlijke of vertegenwoordigende functie uitoefent in het verlenen kader van faciliteiten zijn vereniging en die als zodanig door de betrokken vakorganisatie bij het betrokken management schriftelijk is aangemeld. g. Bestuurders van de vakorganisaties hebben toegang tot ING binnen het kader van vooraf afge- sproken en gereguleerde contacten met het betrokken management. h. Het contact tussen het betrokken management van ING en haar vertegenwoordigers en de vakorganisaties vindt plaats via de bezoldigde bestuurders van de vakorganisaties. i. Het betrokken management binnen ING draagt er zorg voor dat de vertegenwoordiger van een vakorganisatie uit hoofde van zijn verenigingswerk in het bedrijfsonderdeel niet in zijn positie als medewerker wordt geschaad. De wederzijdse naleving van de rechten en verplichtingen, voortvloeiend uit de arbeidsovereenkomst, zal niet worden opgeschortbeïnvloed door het functioneren als vertegenwoordiger van een vakorganisatie. j. Indien de medewerker deel uitmaakt van besturende colleges of afgevaardigde is van een on- derdeel van één van de vakorganisaties die partij is bij deze CAO, heeft hij recht op buitenge- woon verlof voor het bijwonen van vergaderingen van zijn vakorganisatie, echter tot een maximum van tien dagen per kalenderjaar (eventueel in halve dagen op te nemen). Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen verlof wordt gegeven voor zover de ondernemingsleiding en werkzaamheden dit toelaten. Deze dagen staan los van de betrokken vakvereniging(en)dagen waarop de kaderleden aanwezig zijn bij onderhandelingen in het kader van een CAO of Soci- aal Plan. 4. Indien verschil k. De medewerker heeft recht op buitengewoon verlof voor het volgen van inzicht rijst over door of namens de wijze vakorganisaties georganiseerde cursussen, indien dit mede naar de opvatting van toekenning en gebruikmaking ING ook voor ING van faciliteiten direct belang is, echter met een maximum van zes dagen per kalenderjaar (even- tueel in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten halve dagen op te verlenen. 5nemen). Dit artikel verlof wordt gegeven voor zover de werkzaamheden dit toelaten en mits het verlof tijdig is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardaangevraagd.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking vakbonden kunnen gebruikmaken van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van (digitale) publicatieborden en van intranet vergaderruimten om hun leden te informeren en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover raadplegen. Ledenvergaderingen vinden als regel buiten werktijd plaats. Voor vakbondswerk in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen stelt Givaudan tijd beschikbaar. Als vuistregel geldt één uur per jaar per lid. Givaudan verstrekt een bijdrage conform de tussen de Algemene Werkgeversvereniging Nederland, FNV Bondgenoten, CNV Vakmensen en de VMHP-CBI afgesloten overeenkomst met betrekking tot de bijdrageregeling aan de vakverenigingen, zoals deze gedurende de looptijd van vergaderruimte deze CAO is of zal worden verlengd. Een werknemer die als bestuurslid of afgevaardigde deelneemt aan een vakbondsbijeenkomst, heeft hiervoor recht op drie dagen doorbetaald verlof per jaar. Voorwaarde is dat het gaat om een in de ondernemingstatuten van de bond opgenomen bijeenkomst en dat het verlof door de betreffende bond tijdig en schriftelijk is aangevraagd. Gaat het om educatieve bijeenkomsten van de bond, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan dan zal overleg plaatsvinden tussen de werkgever en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in vakbondsbestuurder over doorbetaald vrijaf hiervoor. Givaudan is bereid de ondernemingvakbondscontributie op een voor de vakbondsleden fiscaal gunstige wijze te verrekenen. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij voor zover en voor zolang de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie fiscus dit toestaat. Opzegtermijn Opzegtermijn bij een dienstverband voor onbepaalde tijd -Werkgever De afspraak vindt door de werkgever in acht te nemen opzegtermijn bedraagt bij voorkeur buiten werktijd een arbeidsovereenkomst die op de dag van opzeg ging: -korter dan vijf jaar heeft geduurd: één maand; -vijf jaar of aansluitend aan langer, maar korter dan tien jaar heeft geduurd: twee maanden; -tien jaar of langer, maar korter dan vijftien jaar heeft geduurd: drie maanden; -vijftien jaar of langer heeft geduurd: vier maanden. -Werknemer De door de normale werktijd plaatswerknemer in acht te nemen opzegtermijn bedraagt een maand. De bezoekersregeling In alle gevallen geldt dat het einde van het dienstverband moet samenvallen met het einde van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraakkalendermaand. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Met inachtneming en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien erkenning van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken functie en taak van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van OR/PvT/Personeelsvergadering krijgen de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van , indien zij daartoe de ondernemingsraadwens te kennen geven, de inhoud van gelegenheid contacten te onder- houden met hun leden over bedrijfsaangelegenheden, zoals in de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachtvol- gende bepalingen nader is uitgewerkt. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van 2. Indien de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden vakbondswerk binnen een onderneming een vakbondsorgaan (bestuur bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsafdelingen) hebben ingesteld, dienen zij de werkgever tijdig schriftelijk de instelling en de samenstelling daarvan bekend te maken. 3. Tussen de werkgever en de vakverenigingen zal overleg worden ge- pleegd over aard, omvang en vorm van contacten met eventueel te verlenen facilitei- ten, een en ander binnen de leden grenzen van vakverenigingen de mogelijkheden in de onderneming. Een on- derneming en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen voor zover de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren.wordt verstoord. Hierbij kan met name gedacht worden aan: 3a. het toestaan van aankondigingen op publicatieborden voor bijeen- komsten van bedrijfsledengroepen c.q. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel bedrijfsafdelingen van de ondernemingsleiding vordertvakverenigingen; b. het vrijaf geven aan bestuursleden van een bedrijfsledengroep, werkzaam in ploegendienst, voorzover de bedrijfsomstandigheden dit toelaten, voor het bijwonen van voor hen bestemde bijeenkom- sten van de vakverenigingen over bedrijfsaangelegenheden; c. beschikbaarstelling, als regel buiten de werktijd, van bedrijfsruimte voor vergaderingen van de vakverenigingen over bedrijfsaangele- genheden; d. beschikbaarstelling, alleen in dringende gevallen, van bedrijfsruim- te binnen de werktijd voor contacten inzake bedrijfsaangelegenhe- den van bestuursleden van een bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsaf- deling met bezoldigde functionarissen van de vakverenigingen; e. het ter beschikking stellen van een aantal uren per jaar ten behoe- ve van het vakbondswerk. Bij de vaststelling van een aantal uren kan onder meer rekening gehouden worden met het verlenen aantal georganiseerde werknemers. Alvorens van de verleende faciliteiten gebruik te maken, zal steeds vooraf overleg gepleegd worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen met de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)werkgever. 4. Indien verschil De werkgever draagt er zorg voor dat de bestuursleden van inzicht rijst over de wijze bedrijfs- ledengroep, respectievelijk bedrijfsafdeling, niet op grond van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten die functie in hun positie als werknemer worden benadeeld. De werkgever kan een werknemer op wie het bepaalde in de onderneming en vorige alinea van toepassing is, niet op grond van zijn functie in het bedrijven- werk ontslaan. Een werknemer die meent dat zijn werkgever in strijd met het bepaalde in de daarbij gemaakte afsprakenvorige alinea handelt, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van een beroep doen op de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenenVakraad. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij De werkgever zal aan de leden werknemer die daarom verzoekt, medewer- king verlenen aan een fiscaalvriendelijke behandeling van partij aan eenre zijde indien zijn contribu- tie voor het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardlidmaatschap van een werknemersorganisatie, conform de voorbeeldregeling in Bijlage VII.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Met inachtneming en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien erkenning van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken functie en taak van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van OR/PvT/Personeelsvergadering krijgen de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van , indien zij daartoe de ondernemingsraadwens te kennen geven, de inhoud van gelegenheid contacten te onderhouden met hun leden over bedrijfsaangelegenheden, zoals in de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachtvolgende bepalingen nader is uitgewerkt. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van 2. Indien de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden vakbondswerk binnen een onderneming een vakbondsorgaan (bestuur bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsafdelingen) hebben ingesteld, dienen zij de werkgever tijdig schriftelijk de instelling en de samenstelling daarvan bekend te maken. 3. Tussen de werkgever en de vakverenigingen zal overleg worden gepleegd over aard, omvang en vorm van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een eventueel te verlenen faciliteiten, een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij binnen de ondernemingsleiding. Het gebruik grenzen van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging mogelijkheden in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen voor zover de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren.wordt verstoord. Hierbij kan met name gedacht worden aan: 3a. het toestaan van aankondigingen op publicatieborden voor bijeenkomsten van bedrijfsledengroepen c.q. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel bedrijfsafdelingen van de ondernemingsleiding vordertvakverenigingen; b. het vrijaf geven aan bestuursleden van een bedrijfsledengroep, kan werkzaam in ploegendienst, voorzover de bedrijfsomstandigheden dit toelaten, voor het verlenen bijwonen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel voor hen bestemde bijeenkomsten van de Vaste Commissie bij vakverenigingen over bedrijfsaangelegenheden; c. beschikbaarstelling, als regel buiten de CAO en daarbij werktijd, van bedrijfsruimte voor vergaderingen van de vakverenigingen over bedrijfsaangelegenheden; d. beschikbaarstelling, alleen in dringende gevallen, van bedrijfsruimte binnen de werktijd voor contacten inzake bedrijfsaangelegenheden van bestuursleden van een bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsafdeling met bezoldigde functionarissen van de vakverenigingen; e. het verzoek doen om goede diensten ter beschikking stellen van een aantal uren per jaar ten behoeve van het vakbondswerk. Bij de vaststelling van een aantal uren kan onder meer rekening gehouden worden met het aantal georganiseerde werknemers. Alvorens van de verleende faciliteiten gebruik te verlenenmaken, zal steeds vooraf overleg gepleegd worden met de werkgever. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 11 SNT stelt voor het vakbondswerk in zijn onderneming faciliteiten beschikbaar. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen Hierbij gelden de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voorvolgende voorwaarden: - het doen vakbondswerk mag de bestaande communicatie- en overlegstructuren niet doorkruisen of belemmeren; - de voortgang van mededelingen de het werk bij SNT mag niet worden geschaad; - de vakbonden delen jaarlijks aan het begin van het jaar schriftelijk aan de directie van SNT mee welke vakbondsleden van deze faciliteiten gebruik zullen maken. 2 De faciliteiten die SNT beschikbaar stelt zijn: - vrije tijd met doorbetaling van het maandinkomen voor vakbondskaderleden. Tijdens de looptijd van deze CAO geldt een maximum faciliteit van 10 dagen per jaar. De directie van SNT kan met vakbondskaderleden met extra taken aparte individuele afspraken maken. Een uitwerking van deze bepaling staat op het intranet “Intrasant” van SNT; - publicatiemogelijkheden. De vakorganisaties kunnen voor zakelijke en informatieve aard ten aanzien huishoudelijke mededelingen gebruik maken van publicatieborden die de directie van SNT aanwijst. Voorwaarde hierbij is, dat SNT een afschrift ontvangt van alle hier bedoelde publicaties; - vergaderruimte in SNT-gebouwen voor vergaderingen van bedrijfsledengroepen. Het geven van deze ruimte moet passen binnen de huishoudelijke mogelijkheden bij SNT. Bovendien mag deze beschikbaarstelling geen afbreuk doen aan de eigen onderneming of de eigen bedrijfstakbehoefte van SNT; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend telefoon- en reproductieapparatuur aan de normale werktijden. d. In het kader besturen van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt plaatselijke, regionale en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(enlandelijke groepen (inclusief bedrijfsledengroepen). 43 SNT stelt deze faciliteiten niet beschikbaar als er geen sprake is van normaal overleg. Indien verschil van inzicht rijst over Dit kan zo zijn bij werkstakingen waartoe door of namens de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel vakorganisaties is opgeroepen. 4 Kaderleden van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de vakorganisaties hebben dezelfde rechtsbescherming als leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardondernemingsraden.

Vakbondsfaciliteiten. 1. a. Ten behoeve van een doelmatige communicatie en overleg van de vakorganisaties, partij bij de CAO, met medewerkers van ING die lid zijn van die organisatie, worden afspraken gemaakt en procedureregels overeengekomen over de toekenning van faciliteiten van de zijde van ING. b. Indien een vakorganisatie ten behoeve van haar activiteiten binnen ING een formele organisa- tievorm heeft gekozen, zal zij de directie van HR Nederland tijdig op de hoogte brengen en daarbij tevens de samenstelling van dat orgaan bekendmaken. c. Faciliteiten ten behoeve van de vakorganisaties binnen ING hebben betrekking op communi- catie en het overleg, enerzijds tussen het onder 13.4.b genoemde orgaan en de leden van de vakorganisaties binnen ING en anderzijds tussen dat orgaan en de bestuurders van de vakor- ganisaties. d. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen ING aan de onderneming aan vakverenigingen vakorganisaties hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen 1. De terbeschikkingstelling op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van publicatiemogelijkheden, waaronder begrepen intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen ei- gen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakverenigingvakorganisaties; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingende vakorganisaties; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - de kandidaatstelling van leden van voor de ondernemingsraad, de inhoud . Mits passend staat voor het bovenstaande tevens het interne mailsysteem van ING ter be- schikking. Een exemplaar van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van HR Nederland gebracht. Voor de ondernemingsleiding gebrachtterbeschikkingstelling van intranet geldt een proefperiode van 1 jaar, welke ein- digt op 1 maart 2008. b. Ten behoeve 2. Het ter beschikking stellen van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden vergadertijd en vergaderruimte voor het verenigingskader van de vakverenigingen gebruik maken betrokken vakorganisatie; een en ander per bedrijfsonderdeel te concretiseren (met verenigingskader is bedoeld de bestuursleden van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig.een bedrijfsledengroep); c. 3. Het ter beschikkingstellen beschikking stellen van de vergaderruimte in de onderneming, buiten kantoortijd ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen de vakorganisaties in het be- drijfsonderdeel. Indien de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten omstandigheden dat toelaten kan vergaderruimte ter beschik- king worden bij gesteld tijdens de ondernemingsleidinglunchpauze; 4. Het gebruik in voorkomende gevallen van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend de interne postdienst voor de verspreiding van geadresseerde stukken aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij vertegenwoordigers of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling contactpersonen van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraakvakorgani- saties. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Ter ondersteuning van die belangenbehartiging worden door werkgever en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking opvakbond de volgende regelingen getroffen: a. Het ter beschikkingstellen op a Bij schorsing van het overleg over verlenging en/of wijziging van deze overeenkomst kunnen de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien bestuurders van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - vakbond die deelnemen aan dit overleg een vertegenwoordiging van het bekendmaken bestuur van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen bedrijfsledengroepen oproepen voor xxxxx xxxxxx. Per vakbond kunnen maximaal 5 kaderleden worden aangewezen die, voor zover de voortgang van de vakvereniging; - het aankondigen van werkzaamheden dit toelaat, tijdens werktijd ledenvergaderingen over de cao mogen bijwonen. Xxxxxxxx 3 kaderleden (voorzitter en 2 andere leden) wonen deze vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachttegelijkertijd bij. b. b Ten behoeve van schriftelijke communicatie met de individuele belangenbehartiging van de leden kunnen contactpersonen kan een bij de vakbond aangesloten medewerker, in geval hem ontslag is aangezegd en/of kaderleden in geval hij persoonlijk moet verschijnen en/of een schriftuur wil overleggen aan de bevoegde Commissie van Beroep, zich doen bijstaan door een hiervoor aangewezen bestuurslid van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in bedrijfsledengroep (als regel de onderneming aanwezigvoorzitter). c. c Het ter beschikkingstellen bestuur van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve bedrijfsledengroepen zal mededelingen voor de aangesloten leden kunnen doen via gebruikmaking van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijdeninterne mededelingenborden. d. In het kader d De bestuursleden van de bedrijfsledengroepen hebben tot een individuele afspraak maximum van een lid 12 maal per jaar recht op vrijaf met behoud van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken inkomen mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang werkzaamheden dit naar het oordeel van werkgever toelaten. De omvang van het verlof per keer is gelimiteerd voor de ondernemingsleiding vordert, kan werktijd na de bloktijd alsmede 1 uur vóór het verlenen einde van faciliteiten de bloktijd. Aanvragen voor goedkeuring zullen worden opgeschortgericht aan werkgever. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)Ten behoeve van voornoemde vergaderingen stelt werkgever bedrijfsruimte beschikbaar. 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel e Ter ondersteuning van de Vaste Commissie bij hiervoor genoemde activiteiten stelt werkgever interne communicatiemiddelen en printapparatuur ter beschikking van het bestuur van de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenenbedrijfsledengroepen. 5. Dit artikel is rechtens f Werkgever draagt er zorg voor dat de bestuursleden van bedrijfs- ledengroepen wegens de in deze paragraaf genoemde collectieve en individuele belangenbehartiging in hun positie als medewerkers niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardworden geschaad.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning Met inachtneming en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien erkenning van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken functie en taak van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van OR/PvT/Personeelsvergadering krijgen de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van , indien zij daartoe de ondernemingsraadwens te kennen geven, de inhoud van gelegenheid contacten te onder- houden met hun leden over bedrijfsaangelegenheden, zoals in de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebrachtvol- gende bepalingen nader is uitgewerkt. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van 2. Indien de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden vakbondswerk binnen een onderneming een vakbondsorgaan (bestuur bedrijfsledengroep c.q. bedrijfsafdelingen) hebben ingesteld, dienen zij de werkgever tijdig schriftelijk de instelling en de samenstelling daarvan bekend te maken. 3. Tussen de werkgever en de vakverenigingen zal overleg worden ge- pleegd over aard, omvang en vorm van contacten met eventueel te verlenen facilitei- ten, een en ander binnen de leden grenzen van vakverenigingen de mogelijkheden in de onderneming. Een on- derneming en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen voor zover de goede gang van zaken in de onderneming niet verstoren.wordt verstoord. Hierbij kan met name gedacht worden aan: 3a. het toestaan van aankondigingen op publicatieborden voor bijeen- komsten van bedrijfsledengroepen c.q. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel bedrijfsafdelingen van de ondernemingsleiding vordertvakverenigingen; b. het vrijaf geven aan bestuursleden van een bedrijfsledengroep, werkzaam in ploegendienst, voorzover de bedrijfsomstandigheden dit toelaten, voor het bijwonen van voor hen bestemde bijeenkom- sten van de vakverenigingen over bedrijfsaangelegenheden; c. beschikbaarstelling, als regel buiten de werktijd, van bedrijfsruimte voor vergaderingen van de vakverenigingen over bedrijfsaangele- genheden; d. beschikbaarstelling, alleen in dringende gevallen, van bedrijfs- ruimte binnen de werktijd voor contacten inzake bedrijfsaangele- genheden van bestuursleden van een bedrijfsledengroep c.q. be- drijfsafdeling met bezoldigde functionarissen van de vakverenigin- gen; e. het ter beschikking stellen van een aantal uren per jaar ten behoe- ve van het vakbondswerk. Bij de vaststelling van een aantal uren kan onder meer rekening gehouden worden met het verlenen aantal georganiseerde werknemers. Alvorens van de verleende faciliteiten gebruik te maken, zal steeds vooraf overleg gepleegd worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen met de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)werkgever. 4. Indien verschil De werkgever draagt er zorg voor dat de bestuursleden van inzicht rijst over de wijze bedrijfs- ledengroep, respectievelijk bedrijfsafdeling, niet op grond van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten die functie in hun positie als werknemer worden benadeeld. De werkgever kan een werknemer op wie het bepaalde in de onderneming en vorige alinea van toepassing is, niet op grond van zijn functie in het bedrijven- werk ontslaan. Een werknemer die meent dat zijn werkgever in strijd met het bepaalde in de daarbij gemaakte afsprakenvorige alinea handelt, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van een beroep doen op de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenenVakraad. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij De werkgever zal aan de leden werknemer die daarom verzoekt, medewer- king verlenen aan een fiscaalvriendelijke behandeling van partij aan eenre zijde indien zijn contribu- tie voor het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardlidmaatschap van een werknemersorganisatie, conform de voorbeeldregeling in Bijlage VII.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen Vakverenigingen hebben elk afzonderlijk het recht om één of meerdere in de onderneming werkzame kaderleden aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden te wijzen en van intranet en wel voor: - het te doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien functioneren als contactpersoon in die onderneming. De leiding van de eigen betrokken onderneming of wordt daarover onmiddellijk geïnformeerd. 2. Na overleg met de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken leiding van de namen betrokken onderneming kunnen contactpersonen informatie van vertegenwoordigers of contactpersonen van hun vakvereniging betreffende de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraadsector, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen onderneming en/of kaderleden van de vakverenigingen gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits verspreiden, zo mogelijk via de werknemer deze afspraak vooraf bij publicatieborden binnen de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. De uitoefening van de activiteiten in de onderneming van vakverenigingen en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming niet verstorenonderneming. 3. In bijzondere omstandighedenContactpersonen zullen niet als gevolg van hun werkzaamheden voor vakverenigingen in hun persoonlijke belangen worden geschaad. Indien zakelijke en/ of bedrijfseconomische redenen nopen tot maatregelen die ook contactpersonen treffen, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel zal de werkgever daarover in een vroegtijdig stadium overleg met de bezoldigd bestuurder(s) van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen betrokken vakvereniging plegen. De namen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)deze contactpersonen zijn bekend bij cao-partijen. 4. Indien verschil Contactpersonen van inzicht rijst over de wijze vakverenigingen kunnen jaarlijks voor maximaal vijf dagen betaald verlof in aanmerking komen ten behoeve van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen deelname aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenendoor vakverenigingen voor hen georganiseerde cursussen. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij Contactpersonen die in aanmerking komen voor kort verzuim met behoud van loon volgens art. 27 lid 1 sub o en volgens lid 4 van dit artikel, hebben in totaal recht op maximaal vijf dagen betaald verlof per kalenderjaar. 6. De werkgever zal aan de leden werknemer de mogelijkheid bieden om de contributie voor het lidmaatschap van partij een vakvereniging uit het brutoloon te betalen. Die betaling kan als volgt plaatsvinden. De werknemer overlegt het bewijs van betaling van de jaarcontributie van het lidmaatschap van de vakvereniging aan eenre zijde indien de werkgever. Vervolgens wordt één maal per betalingsperiode of jaar het artikel niet-algemeen verbindend is verklaardbrutoloon verlaagd met de door de werknemer betaalde vakbondscontributie. De werkgever geeft vervolgens in ruil voor het verlaagde brutoloon een vergoeding voor de betaalde vakbondscontributie voor een even groot bedrag. Deze verlaging van het brutoloon heeft gevolgen voor inkomensaanspraken die zijn afgeleid van het brutoloon. 7. Werkgevers zullen vakbonden in de gelegenheid stellen om tijdens de looptijd van de cao bedrijfsbezoeken af te leggen. Vakbonden kunnen overleg voeren met werknemers in de kantines zonder inmenging, observatie of registratie van de werknemers die de bijeenkomst bezoeken.

Vakbondsfaciliteiten. 1. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen de onderneming aan vakverenigingen hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van intranet en wel voor: - het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien Ieder lid van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakvereniging; - het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingen; - het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - kandidaatstelling van leden van de ondernemingsraad, de inhoud van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van de ondernemingsleiding gebracht. b. Ten behoeve van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden van de vakverenigingen werknemersorganisatie kan gebruik maken van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, de publicatieborden in zijn vestiging voor zover in de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen mededelingen van vergaderruimte in de onderneming, ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten zijn organisatie na overleg met de leden van vakverenigingen in de onderneming. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij de ondernemingsleiding. Het gebruik van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend aan de normale werktijden. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling leiding van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraakvestiging. 2. De uitoefening Voor het deelnemen aan of het bijwonen van de activiteiten in navolgende gebeurtenissen wordt, gedurende de onderneming vermelde tijd, verlof met behoud van vakverenigingen en loon toegestaan, wanneer de toekenning en gebruikmaking werknemer daarbij anders niet aanwezig kan zijn: a. het als lid van faciliteiten daartoe mogen één van de goede besturende organen of als afgevaardigde bijwonen van de algemene vergaderingen van de contracterende werknemersorganisatie en/of het bijwonen van de door deze werknemersorganisatie georganiseerde cursussen of andere vakbondsactiviteiten: per jaar ten hoogste zes dagen, op voorwaarde dat dit verlof is overeen te brengen met de eisen van een geregelde gang van zaken in het bedrijf tenzij gewichtige redenen zich daartegen verzetten; b. in plaats van zes dagen geldt voor kaderleden in vertegenwoordigende lichamen van vakorganisaties een maximum van zeven dagen. c. aan de onderneming niet verstorenwerknemer, lid van de cao-commissie of van de sectorraad supermarkten van de bij deze cao betrokken werknemersorganisatie, wordt kort verzuim met behoud van loon toegestaan voor activiteiten in relatie met de onderhandelingen over deze cao, tenzij dit leidt tot organisatorische problemen in de onderneming; d. aan de werknemer, lid van de onderhandelingsdelegatie van de bij deze cao betrokken werknemersorganisatie, wordt verlof met behoud van loon gegeven, zolang als nodig voor de cao-onderhandelingen, op voorwaarde dat dit verlof tijdig tevoren aan de werkgever is gemeld. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel Opzegging van de ondernemingsleiding vordert, kan het verlenen van faciliteiten worden opgeschort. Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en). 4. Indien verschil van inzicht rijst over de wijze van toekenning en gebruikmaking van faciliteiten in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel arbeidsovereenkomst van de Vaste Commissie werknemer mag niet plaatsvinden als gevolg van het enkele feit, dat de werknemer als kaderlid van de werknemersorganisatie, partij bij deze cao, staat ingeschreven. Bij voorgenomen ontslag van een werknemer die als kaderlid van de CAO werknemersorganisatie bekend is gemaakt bij het bedrijf, zal vooraf melding met opgave van reden van ontslag aan en daarbij het verzoek doen om goede diensten te verlenen- indien gewenst - overleg met de werknemersorganisatie plaatsvinden. 5. Dit artikel is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.

Vakbondsfaciliteiten. 1. a. Ten behoeve van een doelmatige communicatie en overleg van de vakorganisaties, partij bij de CAO, met medewerkers van ING die lid zijn van die organisatie, worden afspraken gemaakt en procedureregels overeengekomen over de toekenning van faciliteiten van de zijde van ING. b. Indien een vakorganisatie ten behoeve van haar activiteiten binnen ING een formele organisatievorm heeft I N G - C A O 1 M E I 2 0 0 4 T / M 3 1 D E C E M B E R 2 0 0 6 gekozen, zal zij de directie van HR Nederland tijdig op de hoogte brengen en daarbij tevens de samenstelling van dat orgaan bekendmaken. c. Faciliteiten ten behoeve van de vakorganisaties binnen ING hebben betrekking op communicatie en het overleg, enerzijds tussen het onder 13.4.b genoemde orgaan en de leden van de vakorganisaties binnen ING en anderzijds tussen dat orgaan en de bestuurders van de vakorganisaties. d. Bestuurders van de vakorganisaties hebben toegang tot ING binnen het kader van vooraf afgesproken en gereguleerde contacten met het betrokken management. e. Het contact tussen het betrokken management van ING en haar vertegenwoordigers en de vakorganisaties vindt plaats via de bezoldigde bestuurders van de vakorganisaties. f. De toekenning en gebruikmaking van faciliteiten binnen ING aan de onderneming aan vakverenigingen vakorganisaties hebben betrekking op: a. Het ter beschikkingstellen 1. De terbeschikkingstelling op de daartoe bestemde plaatsen van publicatieborden en van publicatiemogelijkheden, waaronder begrepen intranet en wel voor: - ■ het doen van mededelingen van zakelijke en informatieve aard ten aanzien van de eigen onderneming of de eigen bedrijfstak; - ■ het bekendmaken van de namen van vertegenwoordigers of contactpersonen van de vakverenigingvakorganisaties; - ■ het aankondigen van vergaderingen van vakverenigingende vakorganisaties; - ■ het publiceren van beknopte verslagen van deze vergaderingen; - ■ de kandidaatstelling van leden van voor de ondernemingsraad, de inhoud . Mits passend staat voor het bovenstaande tevens het interne mailsysteem van ING ter beschikking. Een exemplaar van de te publiceren berichten en mededelingen wordt vooraf ter kennis van HR Nederland gebracht. Voor de ondernemingsleiding gebrachtterbeschikkingstelling van intranet geldt een proefperiode van 1 jaar. b. Ten behoeve 2. Het ter beschikking stellen van schriftelijke communicatie met leden kunnen contactpersonen en/of kaderleden vergadertijd en vergaderruimte in het bedrijfsonderdeel voor het verenigingskader van de vakverenigingen gebruik maken betrokken vakorganisatie; een en ander per bedrijfsonderdeel te concretiseren (met verenigingskader is bedoeld de bestuursleden van tekstverwerkings- en kopieerapparatuur, voor zover in een bedrijfsledengroep); 3. het ter beschikking stellen van de onderneming aanwezig. c. Het ter beschikkingstellen van vergaderruimte in de onderneming, het bedrijfsonderdeel buiten kantoortijd ten behoeve van vergaderingen van het verenigingsorgaan en in het algemeen ten behoeve van het onderhouden van contacten met de leden van vakverenigingen de vakorganisaties in het bedrijfsonderdeel. Indien de ondernemingomstandigheden binnen het bedrijfsonderdeel dat toelaten kan eventueel ook vergaderruimte ter beschikking worden gesteld tijdens de lunchpauze; 4. Een en ander zal tijdig aangevraagd moeten worden bij het gebruik in voorkomende gevallen van de ondernemingsleiding. Het gebruik interne postdienst van deze vergaderruimte geschiedt in beginsel buiten of aansluitend het bedrijfsonderdeel voor de verspreiding van geadresseerde stukken aan de normale werktijdenvertegenwoordigers of contactpersonen van de vakorganisaties. d. In het kader van een individuele afspraak van een lid van een vakvereniging kan hij of zij met een bestuurder van zijn of haar vakvereniging in de onderneming afspreken mits de werknemer deze afspraak vooraf bij de werkgever aanmeldt en de bedrijfssituatie dit toestaat. De afspraak vindt bij voorkeur buiten werktijd of aansluitend aan de normale werktijd plaats. De bezoekersregeling van de onderneming blijft onverkort van kracht op deze afspraak. 2. g. De uitoefening van de activiteiten in binnen ING van de onderneming van vakverenigingen vakorganisaties en de toekenning en gebruikmaking van faciliteiten daartoe mogen de goede gang van zaken in de onderneming het bedrijfsonderdeel niet verstoren. 3. In bijzondere omstandigheden, wanneer het bedrijfsbelang dit naar het oordeel h. De vertegenwoordiger van de ondernemingsleiding vordertvakorganisatie is de binnen ING werkzaam zijnde persoon, kan die een bestuurlijke of vertegenwoordigende functie uitoefent in het verlenen kader van faciliteiten zijn vereniging en die als zodanig door de betrokken vakorganisatie bij het betrokken management schriftelijk is aangemeld. i. Het betrokken management binnen ING draagt er zorg voor dat de vertegenwoordiger van een vakorganisatie uit hoofde van zijn verenigingswerk in het bedrijfsonderdeel niet in zijn positie als medewerker wordt geschaad. De wederzijdse naleving van de rechten en verplichtingen, voortvloeiend uit de arbeidsovereenkomst, zal niet worden opgeschortbeïnvloed door het functioneren als vertegenwoordiger van een vakorganisatie. j. Indien de medewerker deel uitmaakt van besturende colleges of afgevaardigde is van een onderdeel van één van de vakorganisaties die partij is bij deze CAO, heeft hij recht op buitengewoon verlof voor het bijwonen van vergaderingen van zijn vakorganisatie, echter tot een maximum van tien dagen per kalenderjaar (eventueel in halve dagen op te nemen). Dit zal niet geschieden dan na voorafgaand overleg tussen verlof wordt gegeven voor zover de ondernemingsleiding en de betrokken vakvereniging(en)werkzaamheden dit toelaten. 4. Indien verschil k. De medewerker heeft recht op buitengewoon verlof voor het volgen van inzicht rijst over door of namens de wijze vakorganisaties georganiseerde cursussen, indien dit mede naar de opvatting van toekenning en gebruikmaking ING ook voor ING van faciliteiten direct belang is, echter met een maximum van zes dagen per kalenderjaar (eventueel in de onderneming en de daarbij gemaakte afspraken, kan ieder der betrokken partijen dit verschil van inzicht onderwerpen aan het oordeel van de Vaste Commissie bij de CAO en daarbij het verzoek doen om goede diensten halve dagen op te verlenen. 5nemen). Dit artikel verlof wordt gegeven voor zover de werkzaamheden dit toelaten en mits het verlof tijdig is rechtens niet afdwingbaar bij de leden van partij aan eenre zijde indien het artikel niet-algemeen verbindend is verklaard.aangevraagd. I N G - C A O 1 M E I 2 0 0 4 T / M 3 1 D E C E M B E R 2 0 0 6